Geçen yıl tonu 665 lira olan buğdayın taban fiyatı bu yıl 720 lira olarak belirlendi. Fiyat protein oranı yüzde 13 ve üzerinde, süne oranı düşük olan kaliteli buğdaylarda ise ton başına 820 liraya kadar çıkabilecek.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin Güvercinlik Tesisleri'nde düzenlediği basın toplantısında, 2013 yılı buğday alım fiyatlarını açıkladı. Eker, Türkiye'de geçen yıl üretilen 1 milyon 634 bin ton karşılığında üreticiye 1 milyon 137 milyon lira para ödendiğini söyledi. 2013 müdahale alım fiyatının, Anadolu Kırmızı Sert Ekmeklik Buğday için ton başına 720 lira olarak belirlendiğini açıklayan Eker, Anadolu Kırmızı Sert Buğdayı'nın ton başına geçen yılki fiyatının 665 lira olduğunu hatırlattı. Bu oranın proteini yüzde 11,5- 12 arasında olan buğday için belirlenen fiyat olduğunu kaydeden Eker, proteini yüzde 13 ve üzerinde olan ve süne oranı düşük kaliteli buğdaylarda ise ton başına fiyatın 742 liraya kadar çıkabileceğini belirtti. Alım fiyatı makarnalık buğday için ise ton başına 765 lira, süne oranı düşük ve proteini yüzde 12-13,5 olan buğday ise ton başına 788 lira olarak belirlendi.

Bakanlığın ton başına 50 lira prim uygulamasını sürdüreceğini ayrıca gübre, mazot, sertifikalı tohumluk ve toprak analizi gibi destek ödemelerine 2013 yılında da devam edeceğini kaydeden Eker, ortalama ton başına 123 lira destek verildiğini de ifade etti. "Ton başına maliyet 571 liradır. Burada, enflasyon maliyetinin üzerinde bir alım fiyatı gerçekleştiriyoruz.” diyen Eker, TMO'nun alım fiyatlarını belirlerken devir stoku üretim miktarı, maliyet iç ve dış piyasa fiyatları, enflasyon refah payı, üretimin sürdürülebilirliği ve diğer ürün alımlarında uygulanan fiyatları dikkate aldığını belirtti.

"BU SENE 22 MİLYON TON BUĞDAY BEKLİYORUZ"

Piyasa gerekliliklerini göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade eden Eker, “Özellikle tüccarın piyasaya girmesi, açıklayacağımız fiyatlarla alakalı. Satış fiyatlarımızı bu nedenle açıklıyoruz. Tüccara ‘gidin alın’diyoruz. Piyasanın regülasyonu açısından bu son derece önemli. Bu sene Allah zeval vermezse 22 milyon ton buğday bekliyoruz. Ticarette olan kısmı önemli. TMO, elbette bunun tamamını alması fiziken mümkün değil.” dedi.

"1 KASIMDAN İTİBAREN TONU 810 LİRA"

TMO’nun satışlarına ise 1 Kasım 2013’te başlayacağını ifade eden Bakan Eker, "Anadolu kırmızı buğdayı ton başına 810 liradan satacağız. Arz talep oluşumuna bakıldığında, bunun üretici ve müstahsil lehine alınan bir karar." ifasini kullandı.

Türkiye’nin ihtiyacından fazla olan 240 bin ton buğdayı geçen ay sattığını belirten Eker, dün itibarı ile başlayan hasadın, Arpa’da yüzde 10’a, buğday da ise 7,2'ye ulaştığını bildirdi. TMO’nun taahhütname ile alıma başlandığını kaydeden Eker, bu seneki alım politikalarını ise şöyle açıkladı:

“TMO, bütün Türkiye’de 290 noktada alım yapacak. Çiftçi kayıt sistemine kayıt, çiftçilerin ürünlerinin tamamı alınacaktır. Ürünlerini taahhütname karşılığında veren üreticiler, 10 gün içinde ürünlerini çekebilecek, emanete bırakılacak, isterse TMO’ya satabilecek. TMO’ya ürünlerini teslim eden sanayiciler ise, yarından itibaren ürünlerini geri çekebilecek veya emanete bırakabileceklerdir. Ürünler, fiziksel ve kimyasal değerlendirmeye tabi tutulacak. Kaliteye göre fiyata tabi tutturulacaktır. Bu kalitenin artışını ve üreticinin teşvikini sağlayacaktır.”

"BUĞDAYDA PROTEİN ARTIYOR"

Türkiye’de alımı yapılan ekmeklik buğdayların ortalama protein oranının yüzde 2011’de 11,7 iken 2012 yılında bu oranın yüzde 12,9'a çıktığını dile getirdi. Eker, bu seneki değerlerin de geçen yılki orana yakın olduğu ve süne oranında ise ciddi bir düşüşün yaşandığını belirtti.

Eker, hububat alımlarında 2013'te 'tam randevulu' alımlara geçildiğini de bildirdi. Randevuların internet üzerinden alınabileceği ifade eden Eker, "TMO şube müdürlükleri veya bütün ajans amirliklerinden alınacaktır. Pazar günü hariç haftanın 6 günü alımlar yapılacak. 30 Nisan 2014’e kadar da üreticiler ürünlerini satabilecekler.” diye konuştu.

Alt yapısı devam eden 16 borsadan devam edeceğini de açıklayan Eker, bu yılki ürün belirleme ödemelerinin, TMO’ya teslim tarihinden itibaren 30 gün içinde yatırılacağını, anlaşma bankalardan alınacak ürün kartına sahip olanların ise 10 gün içinde paralarını yatırılacağını da sözlerine ekledi.
CİHAN