Çinli liderler mali politikanın ne yönde ilerlemesi gerektiğine dair anlaşmazlıklar yaşanan Merkez Bankası Başkanı'nı görevden almaya hazırlanırken, Pekin'in yavaşlayan ekonomik büyümeyi ne kadar çabuk ve verimli bir şekilde yeniden canlandırmak istediğine dair soru işaretlerinin ortaya çıkmasına da neden oluyor.

Çin Lideri Xi Jinping, Çin ekonomisinin dünyadaki yüzü olan Zhou Xiaochuan'ı ekonomik önlemler konusunda yaşanan iç çekişmelerden sonra görevden almayı planlıyor.

Plana dair bilgileri bulunan parti yetkilileri şimdi görevde ikinci yılını doldurmuş olan Xi'nin üst düzey hükümet pozisyonları ve Komünist Parti'de kendisine yakın isimleri göreve getirmeye çalıştığını söylüyorlar. Yetkililer parti içerisindeki personel değişiminin Ekim'de yapılacak büyük kongrede belli olacağını söylerken, Zhou hakkında henüz kesin bir karar verilmediğini de sözlerine ekliyorlar.

Geçtiğimiz birkaç ay boyunca Zhou piyasalarda faiz oranlarının serbest bırakılması da dahil olmak üzere değişiklikler yapılmasını savunuyordu. Çin liderliği ise yapılacak bu reform niteliğindeki değişikliklerin zaten yavaşlamakta olan ekonomik büyümeyi iyice yavaşlatacağını ve yüzde 7.5'lik büyüme hedefinden partiyi uzaklaştıracağını düşünüyor.

Parti yetkilileri Zhou'nun görevden alınmasından doğan en büyük korkunun piyasaların buna vereceği tepki olduğunu söylüyor. Küresel ekonominin diğer birçok kısmının zorluk yaşadığı bir dönemde yetkililer Zhou'nun görevden alınmasının Çin'in ekonomik politikalarına daha fazla belirsizlik ekleyeceği ve liderliğin reformlara olan bağlılığına darbe vuracağını belirtiyor.

Zhou'nun yerine gelmesine en muhtemel gözle bakılan aday ise Shandong valisi, eski bir bankacı ve üst düzey tahvil regülatörü Guo Shuqing. Zhou'nun uzun yıllardan bu yana dostu olan Guo da reformcu olarak tanımlanıyor. Fakat Çinli akademisyenler ve resmi görevliler Guo'nun Zhou kadar reformları kararlı bir şekilde uygulamaya çalışıp çalışmayacağının henüz bilinmediğini söylüyor.

Çin Merkez Bankası'nda çalışanlar Zhou'nun ayrılacağı dedikodusunun banka içerisinde birkaç haftadır soğuk rüzgarlar esmesine de neden olduğunu söylüyor. Yetkililer banka çalışanlarının özellikle para politikasının gerçekleştirdiği aylık bir toplantıya alışılmışın dışında Guo'nun da katılmasına şaşırdıklarını söylüyor.

16 Eylül'de gerçekleştirilen bu toplantıya ayrıca Çin'in en büyük tahvil firmalarından ekonomistler de bulunuyordu. Zhou genelde bu toplantılara katılmıyor ve bu son toplantıya da katılmadı.

Başkan Xi, Zhou'yu 65 olan emeklilik yaşını aşmasına rağmen Mart 2013'te üçüncü dönem için tekrar göreve atamıştı. Zhou şimdi 66 yaşında.

Zhou belki de Çin'in en çok tanınan ekonomik figürü. Çin'i IMF ve G-20 toplantılarında temsil eden Zhou aynı zamanda merkez bankacılar ve üst düzey ekonomik görevlilerle de sık sık tenis oynuyor.

ABD Başkanı Obama'nın eski baş ekonomi danışmanı Lawrence Summers ve Zhou arasında yapılan şakalardan bir tanesi eşli tenis maçlarından birinde kazananın Çin-ABD kurunu belirleyeceği olmuştu. (Summers kaybetti ve yeniden bir maç oynamayı teklif etti.)

Son döneminin başlarında Zhou, Xi'den önceki başkanların altında elde ettiğinden daha fazla güç eline aldı. Zhou'ya yakın isimler Xi'nin ekonomik politika üreten komitelerinde önde gelen görevler alırken, Zhou'nun faiz oranlarını serbest bırakma ve sınır ötesi sermayenin akışına dair fikirleri parti ve hükümet belgelerinde de yer aldı.

Fakat Çin ekonomisi bu yıl ivme kaybederken, Çin Merkez Bankası daha fazla kredi vermesi veya bankaları vermesi için zorlaması adına gittikçe artan bir baskı altına girdi.

Merkez Bankası şu ana kadar teşviklerini dar bir çerçevede gerçekleştirirken, 2008 küresel finansına benzer bir zorluğun yaşanmasının önüne geçmeye çalışıyorlar. Diğer hükümet kurumları ise faizlerin indirilmesi çağrısını yapıyorlar.(wsj.com)