Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Cumhurbaşkanı Özel" TRT ortak yayınında, Serdar Karagöz ve Sermin Baysal Ata'nın sorularını cevaplandırdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, AK Parti’nin 31 Mart 2019 Mahalli İdareler Seçimleri'nin ardından, şehirleri yönetme anlayışının özünü, millete verecekleri sözlerin çerçevesini oluşturan manifestoyu açıklamasından sonra gerçekleştirdiği ilk yayını TRT'de yapmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi. 

Yayının gerçekleştirildiği Vahdettin Köşkü'nde daha önce Dörtlü Zirve'nin yapıldığının hatırlatılması üzerine Erdoğan, şunları söyledi:

"Sayın Putin, Merkel ve Macron ile olan dörtlü zirvemiz, Suriye'ye yönelik olan o zirveyi şu anda bulunduğumuz konumda onlarla bir araya geldik. Tabii dışarıda Boğaz'a yönelik fotoğraf çekimlerimiz olmuştu ama burada da kararlı bir müzakereyi gerçekleştirdik. Malum Birleşmiş Milletler'den De Mistura da katılmış olduğu o zirvede biz bütün belirlediğimiz başlıkları onunla paylaştık ve o süreç, o yönüyle de devam ediyor. Belirleyici olup olmadığı meselesi ayrı ama en azından buna bir zenginlik katan süreçti ve şu anda da tabii zaman zaman o da İstanbul zirvesi olarak anılıyor ve kısa bir süre Sayın Putin ile malum Moskova'da bir araya geldiğimde yine İstanbul zirvesini andık ve ayın 14'ünde de Soçi'de bir araya geleceğiz. Soçi'de daha önce başlattığımız zirvenin ikinci turuna başlayacağız ve yine orada da Rusya Federasyonu, Türkiye, İran üçlü olarak bu zirvemizin tekrarını yapacağız. Temenni ediyorum ki bu güzel gidişe yeni bir anlam kazandıracak, yeni bir güç katacak. Çünkü Suriye'deki malum bu süreç, Cerablus, Afrin, İdlip, bütün bunlardan sonra her geçen gün daha iyiye doğru gidiyor. Temennimiz odur ki bunu bu şekilde devam ettirelim ve geri dönüş başlayan bu bölgelerde Suriye halkı kendi topraklarına dönme imkanını, fırsatını bulsun."

Manifesto 

Yerel seçimlere yönelik manifestoda, özellikle çevre ve insana odaklanıldığının belirtilmesi üzerine Erdoğan, şunları söyledi:

"Her şeyden önce bir defa yerel seçime gidiyoruz. Bu yerel seçimde tabii bir genel seçimin etkisi olur mu olmaz mı diye bir soru soracak olursanız, tabii ki onun da olacak. Hele hele bizim gibi şu anda iktidarda olan bir siyasi partinin buradaki bakışında merkezi yönetimle, yerel yönetim arasındaki uyum çok çok önemli. Bir yerde yereli merkeze taşıyacağınız gibi merkezi de yerele taşıyacaksınız ki hizmetler çok daha farklı bir şekilde kendini gösterme imkanını bulsun. Özellikle bu dönemde dikkat edilirse halkımızın sıkıntıya düştüğü ve siyasi hareketlerin de üzerinde pek durmadığı bazı sıkıntılar var. Yani yerel yönetim dediğiniz zaman akla ilk gelen şey şudur, çevredir, temizliktir."

"2040'a kadar İstanbul'un su sıkıntısı olmayacak"

İstanbul'un o dönemdeki en önemli probleminin su olduğunu hatırlatan Erdoğan, şöyle devam etti:

"Ben belediyeyi CHP'den almıştım. Ki İstanbul'un o zaman 8 milyon nüfusu vardı, son nüfus sayımı yapıldı yaklaşık 15,5 milyon İstanbul bir nüfusa ulaştı. Dünyada bazı devletler değil orta boylu devletler artık bu nüfusta. İstanbul bir devlet. Şimdi böyle bir şehri yöneteceksiniz. Böyle bir şehri yönetirken çöp benim sorunum değil diyemez bir belediye. Hayır senin sorunun. Yollar benim sorunum değil diyemez, hava kirliliği benim sorunum değil diyemez. Göreve geldiğimde İstanbul'un doğru dürüst doğal gazı yoktu. 50 bin konutta doğal gaz vardı, bunun dışında İstanbul'da doğal gaz yoktu. Ben belediyeden ayrıldığım zaman 1 milyon 250 bin konuta biz o zaman doğal gaz getirmiştik. Onunla İstanbul'un havası temiz hale geldi. Şimdi zaten İstanbul'da doğal gazın gitmediği, girmediği semt, ev hemen hemen kalmadı, zira İGDAŞ gerçekten İstanbul'da çok büyük bir belediyecilik hizmetini doğal gazda ortaya koydu."

Göreve geldiklerinde İSKİ tankerleriyle su taşındığını hatırlatan Erdoğan, "Ben hep hatırlarım çocukların, annelerin bidonlarla o tankerlerle su aldığı dönemleri. Daha sonra ne oldu? Su istasyonları kuruldu. Hatırlayın. Endüstri oluşmuştu. Oralardan giderlerdi, parayla suyunu alırdı ve bununla da kalmaz, küvetler o satın alınan suyla doldurulur, onunla da banyosunu yapardı. Bu hale gelmiştik. Şimdi kalksın da bir CHP'li desin 'hayır böyle bir şey yoktu'. Bunları yaşadık. İstanbul'da bunları bize yaşattınız ama biz geldik, 1 yılda bir defa bu işi ortadan kaldırdık. Düşünün 110 kilometre biz Istranca dağlarından, 180 kilometre de Melen'den İstanbul'a su getirdik. Bu getirdiğimiz suyla birlikte İstanbul susuzluktan kurtuldu ve suyuna kavuştu, 2040'a kadar da İstanbul'un ciddi manada bir su sıkıntısı olmayacak. Hava kirliliğini o günün bir gazetesi hiç unutmuyorum, maske dağıtıyordu. Bunları bize getirip şöyle ortaya koymamız lazım ki bundan da gücenmemesi lazım CHP'li dostlarımızın. Bu maskeler o zaman dağıtıldı. Niye? Hava kirliliği var. Herkes maskeyle beraber sokağa çıkıyordu. Böyle bir dönemi yaşadık."

"Demokrasi yerelde başlar"

Demokrasinin yerelde başladığını vurgulayan Erdoğan, "Eğer bir siyasi hareket 'ben bir demokrasi mücadelesi veriyorum' diyorsa önce yerel politikayı başarması lazım. Yerel politikayı başaramayanın geneli başarması mümkün değil. Yerel halkla kucaklaşma, halkla bütünleşme yeridir. Halkla bütünleşme yeri olduğu için orada bir defa halka eliniz değecek. Elektrik vereceksiniz, elektrik alacaksınız. Bunu başarmanız lazım. Bunu başaramıyorsanız zaten halk sizi sırtında taşımaya mecbur değil." diye konuştu.

1994 öncesinde İstanbul'da çöp dağları ve susuzluk yaşandığını, Ümraniye'de yaşanan çöp faciasında 34 kişinin ölümünün hesabının sorulmadığını belirten Erdoğan, o dönemde Ümraniye ve Büyükşehir Belediyesi'nin CHP'li olduğunu ifade etti.

Erdoğan, "Hala kendilerini savunabiliyorlar. Neyi savunuyorsunuz? Neymiş, grevdeymiş. Ne demek grevde. Eğer grev varsa onun da sorumlusu sensin. Greve fırsat verdin. Biz bunu aldığımız anda adeta devrim ruhuyla aldık." ifadelerini kullandı.

Kasımpaşa'da Haliç'in kenarında bir yerde doğup büyüdüğüü, cumartesi günlerinde sandalla Fener'e geçerken tahammül edilemeyen bir kokunun olduğunu hatırlatan Erdoğan, 7 yıl sonra Haliç'in içinde adacıklar oluştuğunu, adacıkların arasından sandalla gittiklerini söyledi.

Erdoğan, şu anda Haliç Kongre Merkezi'nin yerinde o zaman mezbahaneler olduğunu kaydederek, şu andaki güzelliklerin o dönemde bulunmadığını dile getirdi.

Şimdi haliç Kongre Merkezi'nde sanatsal etkinlikler, kongreler ve çeşitli toplantılar yapıldığını vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:

"O malum yerden böyle bir güzel eser meydana geldi. Haliç'ten Alibeyköy'e 2,5 milyon metreküp çamur taşıdık. 9,5 kilometre bir boru hattı kurduk. Oradan pompa sistemiyle çamuru Alibeyköy'deki taş ocağına pompaladık ve orada süzdürdük. Çamuru çökertildi, su ise tekrar Haliç'e pompalandı. 650 bin metrekarelik taş ocağının olduğu yerde şimdi Vieland var, çocuklar için bir oyun parkı kuruldu. Böyle bir belediyecilik anlayışı var. Orada İstanbul halkı gidip eğleniyor. Öbür tarafta Haliç Kongre Merkezi var. Artık rahatlıkla Haliç'te balık avlanabiliyor. Bununla da kalmadık, daha ileriye gittik. Boğaz'ın suyunu Haliç'e bağladık. Çünkü Haliç'e o dağları delerek Boğaz'ın suyunu aktarmasaydık şu andaki Haliç'i yakalayamazdık. O durgun su yine eski haline dönecekti. Ama şimdi adeta devir daim gibi yukarıdan geliyor, aşağıda Marmara'yla bütünleşiyor. Artık kirli su diye bir şey söz konusu değil. Böylece zaten orada balık avlayabilir hale geldi. Bunu AK Parti iktidarı olarak biz yaptık. Bu işte gerçekten Veysel Eroğlu bakanımızın ciddi emekleri var. O zamanlar İSKİ Genel Müdürümdü. Profesör Adem Baştürk hocamızın ciddi emekleri, katkıları var. Biz burada, bu işi yaparken dertli olmanın bize verdiği o güçle, imkanla bunları başardık. Bu iş bir aşk işidir. Eğer varsa bir aşkınız bunları yaparsınız."

Erdoğan, yeni kuşağın Haliç'in böyle bir geçmişi olduğunu bilmediğini, bu nedenle de değerini anlamadığını, gençliğe şu anda bunun anlatılması gerektiğini söyledi.

"İzmir'i suya biz kavuşturduk"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İzmir'in körfezinin de koktuğunu belirterek, "İzmir susuzdu. İzmir'i suya kavuşturan yine biz olduk, merkezi yönetim olarak." dedi.

Erdoğan, CHP'den alınan Kocaeli'de de körfezin durumunun kötü olduğunu, susuzluğun yaşandığını, Yuvacık Barajıyla skandallar yaşandığını anlattı.

Kocaeli'de de bir değişim ve dönüşüm yaşandığını ifade eden Erdoğan, "Çöp, çukur, çamur derken, benim derdim bu. İstanbul'un ilçelerini aldığımızda tüm ilçeler böyleydi. Buralarda yaptığım çalışmalarla tüm o ilçeler şimdiki modern Güngören, modern Bağcılar, modern Esenler oldu. Buralara böyle geldik. Bunu yeni kuşağın bilmesi lazım." şeklinde konuştu.

Erdoğan, Bağcılar, Esenler ve Güngören halkının büyük oranda bunları bildiğini, o dönemde hizmetin bu ilçelere değil Bakırköy'e verildiğini, Londra asfaltının altına hizmet sunulurken üst kısma yapılmadığını kaydetti.

"CHP dediğimiz zaman, çöp, çukur, çamur akla gelir, derken ben bunu kastediyorum." diyen Erdoğan, AK Parti'nin de bunlardan arınmak anlamında olduğunu vurguladı.

Dikey mimari eleştirisi 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, belediyeciliğin gönül işi olduğunu belirterek, şöyle konuştu:

"Bütün belediye başkan adaylarına şunu söylüyorum. Biz şunu bileceğiz. İnsanoğlu topraktan uzak olmamalı. Toprağa yakın olmalı. Öyle 50 kat, 60 kat, 70 kat bir mimari, aslında bizim medeniyet ruhumuza da uygun bir mimari değildir."

Erdoğan, dikey mimarinin insan ilişkilerini de ortadan kaldırdığını, bu yapılarda oturanların birbirini tanımadığını dile getirerek, kendi büyüdüğü mahallede komşularının bırakın tanımayı, çamurlandıkları, kirlendikleri zaman kendilerini yıkadığını, annesinin de komşuların çocuklarına aynısını yaptığını anlattı.

O günleri özlediği için yatay mimari dediğini ifade eden Erdoğan, yatay mimarideki okuluyla, camisiyle, ailelerin bir araya geldiği kıraathaneleriyle olan yapılanmanın, şehircilik anlayışının çok önemli olduğunu dile getirdi.

Erdoğan, yeni dönemde TOKİ ile daha önceden başlayarak buna doğru bir yönelişe geçtiklerini ve bunu başaracaklarını vurgulayarak, TOKİ'nin yüksek katlı bina döneminin artık biteceğini kaydetti.

"Yatay mimari komşuluk ilişkilerini artıracak" 

TOKİ'nin de yanlışlarını anladığını ifade eden Erdoğan, yatay mimariyle yapılanlara da zemin artı 4 kat dediğini söyledi. Bazı yerlerde arazi ve arsa sorunu olduğunu, kentsel dönüşüm ve farklı türlerinin yaşandığını belirten Erdoğan, bunlardan dolayı da sıkıntılar yaşandığını anlattı. 

Binaların zemin artı 5 katı geçmemesi gerektiğini ifade eden Erdoğan, şöyle konuştu:

"Buna dikkat edilmesi gerekir. Fakat arsamız var, arazi imkan veriyorsa, orada bu işi daha da düşürmemiz lazım. Zemin artı 3 olsun. Seyrek olsun, hava sirkülasyonu noktasında sıkıntı olmasın, oralarda da okulumuz. mabedimiz, millet kıraathanesi, hepsi olsun. Hepsinden öncelikli olarak millet bahçesi olsun. Orada oturanlar o millet bahçesinde icabında pikniklerini yaparlar. Çocuklar oralarda yatar, koşar, yuvarlanırlar. Bu çok daha farklı bir kaynaşmayı, sevgiyi, muhabbeti arttıracaktır. Birbirinin derdiyle dertlenmeyi artıracaktır. Bu tarihin yeniden inşallah bir dirilişi, bir geri dönüşü olacaktır. Bunun başarmamız gerekir diye düşünüyorum. O komşuluk ilişkilerin arttırma noktasında bize ayrı bir heyecan kazandıracaktır. Onun için 94 ruhu buna özellikle diyor ve bunu savunuyorum."

"İBB'yi 2,5 milyar dolar borç ile devraldım"

Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu zaman belediyeyi borçlu olarak devraldığını belirterek, "İBB'yi 2,5 milyar dolar borçla devraldım ama devrederken tüm yatırımları yapmanın yanında 1 milyar 250 milyon dolarla, borç olarak devrettim." dedi.

Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz 2016'daki darbe girişimi sırasındaki halkın direnişine ilişkin, Erdoğan, "O gecenin katılımcıları AK Parti tabanıyla ve MHP tabanıdır." ifadelerini kullandı.

"Çıkar hesapları onları bir araya getirmiştir"

Çıkar hesaplarının diğer partileri bir araya getirdiğini söyleyen Erdoğan, şunları kaydetti:

"CHP'nin, HDP ile azami müştereği olabilir ama ne İYİ Parti'yle ne Saadet'le böyle bir birlikteliğinin olabileceğine ben ihtimal vermiyorum. Ama çıkar hesapları onları bir araya getirmiştir." 

"İnşallah pazara kadar olmaz, mezara kadar olur"

Erdoğan, AK Parti ile MHP arasındaki Cumhur İttifakı'na ilişkin ise şunları aktardı:

"Temennim ve duam odur ki inşallah pazara kadar olmaz, mezara kadar olur." 

"HDP eşittir PKK, eşittir YPG/PYD"

HDP, PKK ve YPG/PYD'nin birbirinin aynı olduğunu vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:

"HDP eşittir PKK, eşittir YPG/PYD. Hiç sağa sola bunu saptırmanın anlamı yok. Gerçek ortada. Bunu zaten başlarındaki kişiler söylüyorlar."  

"Biz Suriye halkının dağılıp parçalanmasından yana değiliz"

Türkiye'nin Suriye politikasının siyasi birliği esas aldığının altını çizen Erdoğan, "Türkiye'nin kuzey Suriye politikası, Suriye'nin toprak bütünlüğünü ve bu noktada siyasi birliğini esas alıyor. Yani biz Suriye halkının dağılıp parçalanmasından yana değiliz." diye konuştu. 

Erdoğan, şöyle devam etti:

"Münbiç'te şu anda diyoruz ki biz bunun etrafında gerek Rusya gerekse biz buradaki devriye olayını bir çözüme kavuşturalım. Şu anda burada böyle bir adım atıldı."

"Bizim kültürümüzde İstiklal Marşı'nı okumak zillet midir?"

HDP'nin kongrelerinde bile Türk bayrağı asmadığını ve İstiklal Marşı'nı söylemediğini belirten Erdoğan, "Bizim kültürümüzde, derneklerin, resmi kurumların bu tür şeylerinde İstiklal Marşı'nı okumak zillet midir? O şereftir. O şeref de şerefli olanlara yakışır. CHP'nin bunlarla beraber olması zaten anlaşılır gibi değil. Hele hele İYİ Parti'nin, Saadet Partisi'nin bunlarla beraber böyle iş tutması, o da tabi izahı mümkün değildir." dedi.

"Türkiye'den 300 bin civarında Suriyeli topraklarına döndü"

Rusya'ya giden heyetin döndüğünü ve görüşmelerde olumlu gelişmelerin olduğunu aktaran Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Heyetimiz Rusya'ya gitmişti, döndü. Bugün gerek heyetteki arkadaşlarla gerekse Milli Savunma Bakanımız Hulusi Akar'la görüşme yaptık. Görüşmelerde şu anda olumlu bir gelişmenin olduğunu öğrendik. Temenni ederim ki bu olumlu gelişmeyle buradaki örgütler, burayı biran önce terk ederler ve buranın kendi asli sahipleri gelip topraklarına yerleşirler. Türkiye'den 300 bin civarında Suriyeli topraklarına döndü. Buralar boşalınca buraların halkı da topraklarına dönecek. Biz şimdi atılacak adımla da bunun planlamasını yapacağız." 

Türkiye'nin Suriye'de düzenlediği operasyonlar sayesinde terör örgütlerinin Akdeniz'e inmeyi başaramadıklarını belirten Erdoğan, "Terör örgütleri, baktılar ki olacak gibi değil Afrin'den çıkma kararı aldılar. Eğer biz dik durmasaydık, orada biz o operasyonları sağlam yapmasaydık, o zaman bu terör örgütleri oradan Akdeniz'e ineceklerdi." ifadelerini kullandı. 

Erdoğan, şöyle devam etti:

"Suriye ile alt düzeyde bu dış politika yürütülüyor, istihbarat örgütleri 'illa liderler ne yapıyorsa biz de onu yaparız' havasında olamaz." 

FETÖ elebaşının iadesi

FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in ABD'den iadesine ilişkin, Erdoğan, "FBI'ın çalışmalarının neticesinde buradan artık bir karar çıkması sağlanabilir." değerlendirmesinde bulundu. 

Erdoğan, FETÖ'nün para ile ülkelerde darbe yapabilecek bir halde vurgulayarak, "Bulundukları ülkelerde hükümeti düşürebilecek duruma hale gelmişler. Neyle? Para, para... Soros neyle anılıyor? Parasıyla anılıyor, adam parasıyla ülkelerde darbe yapıyor." dedi.

"Daha yapılacak çok operasyon var"

"FETÖ tamamen temizlendi mi?" sorusunu Erdoğan, şöyle cevaplandırdı:

"Hayır. Daha yapılacak çok operasyon var. Devletin içinde var, devletin çeşitli kurumlarında var, polisimizde, askerimizde, her yerde var. Onun için kolay değil. Bu, adeta metastaz yapmış, bütün bünyeyi sarmış." 

"Tehdidin emaresini gördüğümüz anda gereği neyse yaparız"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD'nin Suriye'den çekilme kararına ilişkin, "Biz her zaman onların yanında olacağız, Suriye halkının. Fırat'ın doğusunda Sayın Trump'un biz çekileceğiz, çekiliyoruz sözü var. Temenni ederim ki bunu kısa bir zaman içerisinde de hallederler. Çünkü biz tehdit altında yaşamak istemiyoruz. Onun için de tehdidin emaresini gördüğümüz anda zaten her türlü hazırlığımız bizim var, gereği neyse bunu yaparız." diye konuştu.  

Cemal Kaşıkçı cinayeti

Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmesiyle ilgili, Erdoğan,  "Belki bu 22 kişinin içinden hayatta olmayanlar da olabilir, onu da söyleyeyim. Bazı duyumlarımız var, belki bazılarını götürmüş de olabilirler, trafik kazası kurbanları falan da olabilir." dedi. 

"Tampon bölgenin güvenliğini biz sağlarız"

Erdoğan, Fırat'ın doğusunda oluşturması gündeme gelen güvenli bölgeye ilişkin, şunları söyledi:

"Tampon bölge dediğimiz burayı, Türkiye'ye teslim edeceksiniz. Buranın güvenliğini her şeyini biz o zaman zaten sağlarız." 

"Yatırımlarımızla yolumuza devam ediyoruz"

"Biz ekonomide ayakları yere sağlam basan bir ülkeyiz, hayali değiliz." diyen Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:

"Yatırımlarımızla yolumuza devam ediyoruz, yatırımlarda durmak diye bir şey yok. Borsa İstanbul adeta pik yaptı, 100'ün üzerinde... Bunlar önemli şeyler, demek ki dünya gidecek yer olarak Türkiye'yi görüyor. Göreve geldiğimizde 36 milyar dolar ihracatımız varken şu anda ihracatımız hamdolsun 168 milyar doların üzerine çıktı." 

"Bez torba kullanımı yüzde 55-60'ına ulaştı"

Ücretli plastik poşet uygulamasına da değinen Erdoğan, "Bez torbanın kullanımı mevcudun yüzde 55-60'ına ulaştı. Niye? Herkes hakikati görüyor." diye konuştu.

"Çarşı, pazar da vatandaşımızı sömürmemeli"

Gıda fiyatlarında vatandaşın sömürülmemesi gerektiğini söyleyen Erdoğan, şöyle devam etti:

"Çarşı, pazar da 'markette fiyat böyle oldu, benim fiyatım da böyle olsun' diyerek onlar da vatandaşımızı sömürmemeli." 

Yeni Askerlik Yasası

Erdoğan, Yeni Askerlik Yasası'na ilişkin bir soru üzerine, şu ifadeleri kullandu:

"Nihai noktayı buna henüz Savunma Bakanlığımız koymadı ama 3, 6, 9, 12 gibi bir düzenlemenin üzerinde duruluyor."  

"Başakşehir çok başarılı gidiyor"

Seçim çalışmalarıyla ilgili Başakşehir'in çok iyi gittiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Başakşehir şu anda çok çok başarılı gidiyor, tabii onunla da övünüyorum çünkü kurduğum takım. Yerel belediyecilikte çok ciddi bir reformu yapma zorunluluğumuzun da olduğuna özellikle inanıyorum."

AA