Diyarbakır

Diyarbakır'ın Çınar ilçesindeki Köksalan ve Bağacık mahalleleri ile Mardin'in Mazıdağı ilçesindeki Yücebağ ve Yetkinler mahallelerinde 20 Haziran'da etkili olan, 15 kişinin hayatını kaybettiği, 78 kişinin yaralandığı, 924 küçükbaş hayvanın telef olduğu, 83'ü ağır 273 hayvanın yaralandığı, yaklaşık 15 bin dekar tarım alanının zarar gördüğü yangınla ilgili başlatılan soruşturma sürüyor.

Çınar Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığından talep edilen bilirkişi raporu için 9 kişilik bilirkişi heyeti oluşturuldu.

Heyette yer alan bilirkişilerce yapılan incelemeler ve araştırmalar sonucu hazırlanan rapor tamamlandı.

Soruşturmanın yürütüldüğü Başsavcılığa gönderilen ve dosyaya eklenen raporda, Köksalan Mahallesi'nde Ahmet B'nin evinin avlusundaki Dicle Elektrik'e ait alçak gerilim hattının kopması sonucu oluşan kısa devrenin samanlık yangınına sebep olduğu ve itfaiyeci tarafından kontrol altına alınarak çevreye yayılmadan söndürüldüğü belirtilerek, bu yangının diğer yangın bölgelerine sirayet etmediği, bu yangına sebep olan hat üzerinden alınan numune iletken üzerinde kısa devre izlerinin kriminal laboratuvarında tespit edildiği ifade edildi.

Alınan ifadeler, keşif raporu, olay yeri inceleme raporları ve kriminal raporu ile birlikte tespit ve değerlendirmeler ışığında yapılan ayrıntılı raporun 3 bölümünde, hatlarda elektrik enerjisinin bulunmadığı tespit edildiğinden, elektrik kaynaklı bir kaçak akım, kısa devre veya kıvılcımdan kaynaklanan sebeplerle yangının çıkış ihtimalinin bulunmadığı kaydedilen raporda, yangının Köksalan Mahallesi'nin çevresinde başladığı belirtildi.

Raporda, şunlar kaydedildi:

"112 ses kayıtlarında 'önce patlama olduğu, sonra yangın çıktığı', görgü tanıklarının ifade tutanaklarında da 'Yangından hemen önce ışık hüzmesi gördüm.' , 'Mahallenin aşağı kısmındaki elektrik direğinde ışık parladı.' gibi yer alan sözler mevcuttur. 'Işık hüzmesi', 'kıvılcım' ve benzeri elektriksel olaylar, enerji bulunmayan hatlarda meydana gelemeyeceğinden elektrik hattında elektrik kesik olsa bile yıldırım deşarjı veya yıldırımdan daha zayıf bile olsa bir statik elektrik deşarjı, enerji dağıtım hattından, izolatörlerden, direk üzerinden yere akarak bir statik elektrik deşarjı olabilir. İlk deşarj sırasında meydana gelen ısının etkisiyle aniden genleşen havanın meydana getirdiği patlama sesi de bu statik deşarj-yıldırımı işaret etmekte. Meteoroloji Genel Müdürlüğünün Yıldırım Tespit ve Takip Sistemi kayıtlarına göre, olay bölgesi merkez alınarak 50 kilometre yarı çaplı alanda bahse konu olay saatlerinde kaydedilen yıldırım aktiveleri meydana gelmiş olmasının havanın elektrikli olduğunu göstermektedir.

Ayrıca, Cumulonimbus (CB) bulutunun diğer bir özelliği, bulut içerisinde su taneciklerinin düşey olarak hareket etmesinden dolayı elektriksel aktive ihtiva etmesi. Bu nedenle statik yüklü CB bulutları beraberinde şimşek ve yıldırım olaylarının oluşmasına neden olabilir. Yukarı aşağı hareket halinde bulutlar statik elektrik birikimi oluşumu için elverişli. Elektrik dağıtım hattında elektrik olmamasına rağmen atmosferik olay olarak buluttan yere veya yerden buluta hattın metal aksamına özellikle direğin bulunduğu yerde atmosferik deşarj sebebiyle bir patlama sesi (çok kuvvetli olmayan statik elektrik deşarjı nedeniyle meydana gelecek statik yüklenme, gözle görülebilecek veya görülemeyecek) hat ve direk üzerinden toprağa akan bir elektrostatik akım, kuru otları tutuşturmuş olabilir."

Heyetin yangına sebep olabilecek diğer bir hususun, faili veya kaynağı belirlenemeyen şüpheli bir yangın olayı olabileceği ihtimalini değerlendirme dışı bırakmadığı vurgulanan raporda, bu kapsamda "Köksalan Mahallesi'ndeki yangının, sigortalı ayırıcı (seksiyoner) direğinde, sigorta takılı olması gereken yere sarılan iletken telin aşırı ısınarak, korlaşarak kopması ve yerdeki otları tutuşturması nedeniyle yangının meydana geldiği ve şiddetli rüzgarın etkisiyle geniş alana yayıldığı" kanaatine elektrik hattında elektrik olmaması sebebiyle heyetin katılmadığı belirtildi.

Yeni bilirkişi raporunda, 4 Temmuz ve 10 Ağustos'ta yangın sahasında yapılan keşif ve dosya içeriğinde yapılan inceleme sonucu 14 Ağustos'ta hazırlanan bilirkişi heyeti raporuna da işaret edilerek, şöyle denildi:

"Elektrik bilirkişilerinin, 'Yangının elektrikten kaynaklandığı tespitini yapmanın mümkün olmadığı, elektrikten kaynaklandığına dair somut bulguya da rastlanılmadığı', yangın bilirkişilerinin ise 'Gösterilen elektrik trafosu, elektrik direği ve tellerinden yangının başlamadığı, 112 Çağrı Merkezi'nin ses kayıtlarında önce patlama olduğu sonra yangının çıktığı, patlamanın kaynağının ne olduğuna dair bir bilginin bulunmadığı' kanaatine dağıtım hattında elektrik enerjisinin bulunmaması sebebiyle heyetimiz de katılmaktadır."

AA