- ELLEÇLEME-İÇ BOŞALTMA VE GEMLİK -

TRANSİTTE NELER OLUYOR?

Önce iyi dileklerimi göndermek isterim sizlere... Yeni yılın ülkemize, ülkemiz insanına, siz ve ailenize hayırlar getirmesini temenni ederim. Şuna inanıyorum ki, temeli şehit kanıyla sulanmış bu ülke 2019 yılında da her türlü oyunun, zorluğun üstünden gelecek ve 2023 hedefine bir adım daha yaklaşacaktır. Evet...! Gelelim 2019'un ilk yazısına...

2019'un ilk yazısında sizlere teknik yani gümrük mevzuatları çerçevesinde uygulamalardan söz edeceğim. Sizlere biraz yabancı gelecek satırlarım ama inanın anlayan da anlayacak. Haydi başlayalım..

ELLEÇLEME-İÇ BOŞALTMA VE GEMLİK

Ülkemizin limanlarına transit amaçlı gelen eşya ve dolu/boş konteynırların gümrük işlemleri ile limanların geçici depolama yerlerindeki elleçlemeler, iç boşaltma, iç yüklemeler, muayene aşamasında muayenenin elleçlemelerin değerlendirilmeleri nasıl yapılır? İşte tüm bu teknik işlemleri yazımızda, Gemlik'ten örnek vererek sizlere hem aktaracak hem de sizleri bilgi sahibi yapacağım. Öncelikle bu iki konunun gümrük yönetmeliğinde ve genelgelerde maddelerini açıklayalım. Transit amaçlı eşya ve boş/dolu konteynırların Gümrük Yönetmeliği'nde 72/L(2) 74,78 maddeleri ve 2012/2sy, 2013/5sy, 2013/54sy genelgelerle değerlendirilmektedir.

Geçici depolama yerlerindeki elleçlemeler, iç boşaltma, iç yüklemeler muayene aşamasında muayenenin, değerlendirilmesi ise gümrük yönetmeliği 334/335 md.göre bu değerlendirmeler özet beyanla dilekçelerle, beyanı varsa beyan üzerinden değerlendirilmektedir. 24.05.2016/16207685 sayılı Gümrükler Genel Müdürlüğü yazıları ile değerlendirilmektedir.

Peki...! Bu kadar hüküm olan işlemler liman ve geçici depolama yerlerinde takip edilmekte midir? Sistemsel işleyişleri nasıldır? Bilge sisteminde veri kaydı var mıdır? Ambar içerisinde elleçlemesi yapılan konteynırların kayıtları ve ambar içerikleri neden manuel dilekçeler üzerinden işletilmektedir? Bilge sistemine/konteyner takip sistemine dahil edilmemektedir? Geçici depolama yeri içi genel işlem yapan yerlerde kaçında ambar vardır, kaçında yoktur? Bu ambarlar bilge sistemine tanımlı ve kodlu mudur? Buraya konulacak eşya, elleçlenecek eşya, muayene edilecek eşya, eksik-fazla çıkan eşya bilge sisteminden kayıtlı ve takipli midir?  

BU İŞLER GEMLİKTE NASIL YAPILIYOR?

Tüm yazdıklarımızın nasıl yapıldığını ya da dedik ya Gemlik'te nasıl yapıldığını anlatayım şimdi sizlere. Gemlik'te bu işlemler dilekçeler üzerinden yapılması gerekmektedir. Bu işlemler dilekçeler üzerinden takip edilmemiş liman kayıtları idarenin haberi olmadan değiştirilmiştir. Konteynırların özet beyanlarında dolu görünüp, hiçbir iş yapılmadan boş hale getirilmesi gümrük idaresinin ve bölge yönetimin keyfiyetini ve aldırmazlığını göstermektedir. Bu aldırmazlık daha önce devam etmiş midir? İlk sorulacak sorular budur!

BURSA'DA UZATMALARI OYNAYAN İDARECİLER VAR MI?

Bu konunun ayrıntılarını aktarmadan dünya futbolunda uygulamaya başlanılan ve bizde de olan 'VAR' sisteminin bir benzerini bakanlık uygulasa fena mı olur? O zaman ofsayta düşen, penaltıya sebep olan futbolcular gibi bakanlıkta idarecilerin çalıştıkları süreleri daha iyi görürler. Çünkü bilgisayarda küçücük göründüğünden görülmeye bilinir. O zaman 'VAR' sistemi bir uygulamayı bakanlık uygulasa fena mı olur? 'Şimdi oldu mu Aykut bey?' diyenlerin sesini duyar gibiyim. Hatırlar mısınız? Değerli sanatçılarımız Şener Şen ile İlyas Salman'ın 'Banker Bilo' filminin sonunda unutulmaz replikte İlyas Salman Şener Şen'e ne diyor? 'Sorsana niye yaptım' diye. O da 'Şimdiye kadar hep sen benim sırtıma bindin sıra bende' diyor. Şimdi bende buradan soruyorum.

Bursa'da uzatmaları oynayan idari bir kadro var mı? Kimlerdir? 10 senenin üzerinde bölge müdürlüğünde kalan yöneticiler kimlerdir? Kim personeli bu tür işlemleri görmemek için orada mı bırakılmıştır? Çıkan tayinler durmakta, uzatmalar oynatılmaktadır.

UNUTMADAN  A.A LAR VAR BU DURUMDA..

Bu işlere aracılık eden dernek yöneticileri var mı? Onların görmemezlikteki payları nedir? Bu güne kadar hiç sorgulanmamış üstü örtülü şekilde uzatmaları hazırlayıp, el birliği ile sonlandırmaktadırlar. Bursa'nın uzatmalarının bitirilmesi gerekmektedir. Ankara'daki eski yönetim bu uzatmaları onaylayarak bu tür görmemezlikleri yapanları ödüllendirmiştir. Bulundukları yerde rotasyon ve devlet memurları kanununa aykırı olarak bu yöneticileri biten görev sürelerini el birliği ile uzatmışlardır. Eski bir tabir vardır. Edirne için rotasyondan ayrılmak için alınan ilk raporlardaki bir örnek. 70 rakımdan fazla yerde çalışamaz raporu ile Edirne haricinde 70 rakımlı çalışma yeri gümrüklerde olmadığından orada uzun süre çalışmış olaylara (operasyonlara) sebebiyet verilmiştir. Bursa'da rakımından fazla yerde çalışamaz memurlar ve idareciler türemiştir. Ankara bu tür aymazlıkları engellemek üzere vardır. Ortak olmak üzere yoktur ve bu tipleri ne zaman filmdeki replik gibi sırtından indirecektir? Yoksa tüm olanlara karşın sırtında taşımaya devam mı edecektir? Yazımın başında aktardığım transit amaçlı gelen dolu/boş konteynırlara ve geçici depolama yerlerindeki uygulamalar çözüm yolları. Mevzuat açısından bakıldığında da geçici depolama yerlerindeki ambarlar bilge sisteminde kodlanmalıdır. Ambarlara alınan mallar, bölge üzerinden kayıt altına alınmalıdır. Ambara giren eşya elleçleme nedeniyle beyan edilme mecburiyeti sorumluluğu ve işletici geçici depoların yükümlülüğü getirilmelidir. Tek bir memur işlemi ile degil, beyan yükümlülük esası değerlendirilmeli; ambara indirilen konteynır ve kap muhtevi eşyalar normal değerlendirme değil mükellef beyanı, ambar kaydı, memur onayı muayene memuru değerlendirmesi yeni yüklenecek varsa veya kap kayıtlarının tam ve sistemsel içerikleri bilge sistemine entegre edilmelidir. Çoğu geçici depolama yerinde iç ambar yoktur. Bu tür ambar olsa bile kayıtları sistemsel tutulmaktadır. Manuel değerlendirmede bu günkü koşullarda hız ve yoğunlukta gümrük idareleri tarafından net olarak takip edilememektedir.

AKTİF HALE GETİRİLMELİDİR!

Bu konunun Gemlik'te örnek olarak çözülmesi ve Ankara tarafından değerlendirilerek aktif bir hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca konteynır takip sistemi Türkiye pilot uygulaması örneği, Uludağ Bölge Gümrük Müdürlüğü'nde başlatılmışken; müdürlüklerin ve bölge müdürlüğünün bu sistemi işletmemek için elinden gelen her türlü çabayı göstermesi ilginçtir. Uludağ Bölge Müdürlüğü emrinde konteynır takip sistemi tam işletilmekte midir? Sebepleri, sonuçları, sorumluları sorgulanmalıdır. Şimdi değerli okurlarım, sesinizi duyar gibiyim. 'Aktardıklarınızdan rotasyon uygulaması yalnızca Bursa'ya  özgü mü uygulanmış?' diye. Tabi ki kocaman bir HAYIR! İzmir'de bu durumda. İzmir'i de yakın tarihte masaya yatıracağız İnşallah!

- YAZARDAN SON DAKİKA FLAŞ NOTLAR -

BAKANLIĞIN TEŞKİLAT YASASI'NIN 5 OCAK - 9 OCAK TARİHLERİ ARASINDA YAYINLANACAĞI ANKARA'DA SIKÇA DİLLENDİRİLİYOR.. 
AYRICA YİNE İDDİAYA GÖRE; BAKANLIKTA ÜST DÜZEY BİR YETKİLİNİN İSTİFA EDECEĞİ DE SÖYLENİYOR.. 

- YAZARDAN ÖNEMLİ NOT -
GÜMRÜKLERDEN TRANSİT OLARAK SEVK EDİLEN TIRLAR VE KONTEYNIRLAR, BELGELERİNİN KAYIT ORTAMINDA SİSTEME İŞLENEREK ÇIKIŞ YAPMIŞ OLARAK GÖSTERİLMEKTE VE EŞYALARIN DA YURT İÇİNDE BOŞALTILDIĞI YÖNÜNDE -BEN YİNE İDDİA DİYEYİM DE AH NE DEMEK İSTEDİĞİM ANLAŞILMIŞTIR HERHALDE- ANCAK FAZLA MERAK İYİ DEĞİLDİR. BU İŞİN DÖNDÜĞÜ YERİ DE AÇIKLAYAYIM: 'GÜNEYDOĞU' AYRINTILARI DAHA SONRA PAYLAŞIRIZ!..