İstanbul

Soruşturma dosyasında yer alan tevdi raporunda, Ekim 2019 öncesinde bir reklam şirketine İBB tarafından tahsis edilen Beşiktaş'taki reklam alanlarının, yine İBB tarafından İstanbul Reklam İlan ve Tanıtım Yönetmeliği gerekçe gösterilerek reklam kullanımından çıkarıldığı, bunun üzerine bahsi geçen şirketin şikayette bulunduğu ifade edildi.

Raporda, bahsi geçen şirkete ait reklamların, belirtilen haksız kararın ardından zabıta tarafından sökülerek kaldırıldığı anlatıldı.

Reklam şirketinin ilgili şikayetinde, kendilerine tahsis edilen ancak sonrasında tahsis kararı kaldırılan Beşiktaş'taki reklam alanlarının bir kısmının başka şirketlere işgal bedeli karşılığında verilerek, yasa dışı kazanç sağlandığının iddia edildiği raporda yer aldı.

Reklam alanlarının ilgililerine işgal bedeli karşılığında kullandırıldığı ancak İstanbul'un birçok yerinde aynı yöntemin uygulanmadığı aktarılan raporda, işlerin, Kültür AŞ ve Medya AŞ vasıtasıyla ihale yapılmaksızın pazarlama sözleşmesiyle verildiği kaydedildi.

Raporda, reklam şirketlerine işgal bedeli karşılığında kiralanan pano ve alanlar üzerinden 16 Ekim 2024 itibarıyla 4 milyar 91 milyon 691 bin 748 liralık kamu zararına sebep olunduğu, sözleşmelerin sonuna kadar bu rakamın 6 milyar 284 milyon 212 bin 656 liraya ulaşacağının hesaplandığı belirtildi.

Şikayet kapsamında Ekrem İmamoğlu ve diğer belediye yetkilileri, reklam alanlarıyla ilgili izin süreçlerinin usulsüz yönetilmesinden sorumlu tutulurken, Kültür AŞ ve Medya AŞ yöneticileri ise reklam alanlarının keyfi kullanımı ve yasa dışı para tahsilleriyle ilgili sorumlu kişiler arasında yer alıyor.

Raporda, İBB'nin Kültür AŞ ve Medya AŞ aracılığıyla yaptığı gayrimeşru işlemlerin ve reklamlara dair yasa dışı talimatların, İstanbul'un çeşitli bölgelerinde, yasak olan yerler de dahil olacak şekilde reklam alanlarının kullanılmasına olanak tanıdığı, özel mülkiyete konu taşınmazlardan yasa dışı işgal bedeli tahsili suretiyle izinsiz reklam uygulamalarının fiilen yasallaştırıldığı anlatıldı.

İstanbul'da bazı özel şirketlerin, izinsiz reklam alanlarını kullanarak yasaya aykırı uygulamalar gerçekleştirdiği aktarılan raporda, düzenli denetimlerin yapılmadığı ve izinsiz reklam yapan birçok şirkete cezai işlem uygulanmadığı ifade edildi.

Raporda ayrıca, reklam alanını izinsiz kullanan bazı şirketlerden alınan işgal bedellerinin usulsüz şekilde tahsil edildiği, bazı şirketlere yasa dışı olarak ödeme yapıldığı ve bu ödemelerin muvazaalı işlemlerle başka şirketlere aktarıldığının tespit edildiği vurgulandı.

Süreç içerisinde Kültür AŞ ve Medya AŞ'nin ihale süreçlerini manipüle ederek, bazı şirketlere yüksek bedellerle reklam alanları kiraladığı ve bu durumun kamu zararına yol açtığının belirlendiği anlatılan raporda, ihalelerde belirlenen bedellerin doğru olmadığının da müfettiş raporlarıyla anlaşıldığına işaret edildi.

''Alınmayan hizmet karşılığı para aktarımı yapıldığı'' iddiası

Raporda, Mecidiyeköy ile Gayrettepe arasındaki köprü ayaklarında bulunan 88 adet reklam panosu dahil olmak üzere 44 adreste toplam 5 bin 610 metrekarelik kısmın, İBB Encümeni'nin 10 Mayıs 2023 tarih ve 2388-103 sayılı kararıyla, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na göre yapılan ihale sonucunda belediye şirketi Kültür AŞ'ye kiralandığı kaydedildi.

Aynı zamanda, ecrimisil karşılığı kullandırım yapılan 41 ayrı şirkete, Kültür AŞ ve Medya AŞ'den hizmet satın alımı gerçekleştirilmiş gibi "Muhtelif reklamlara ilişkin konsept belirleme, geliştirme, uygulama ve uygulama sonrası kaldırma" konulu gerçeğe aykırı muvazaalı alt yüklenici sözleşmeleri imzalatıldığı, muvazaalı bu işler için özel şirketlerden tahsil edilen 23 milyon 946 bin 25 liranın 9 milyon 278 bin 163 liralık kısmının gerçekte alınmayan hizmet karşılığı alt yüklenici bir medya şirketine aktarıldığı belirtildi.

Ayrıca, izinsiz reklam alanı kullanan 82 şirketten, belediyece 53 milyon 958 bin 600 lira ecrimisil bedeli, Kültür AŞ ve Medya AŞ tarafından ise 23 milyon 946 bin 25 lirası sözleşme bedeli olmak üzere toplamda 77 milyon 904 bin 625 liranın tahsil edildiği bilgisi raporda yer aldı.

"Haksız menfaat sağlandığı somut, objektif ve açık olarak saptandı"

Tevdi raporunda, İBB ve Kültür AŞ tarafından göz yumulan izinsiz reklam faaliyetleri kapsamında yapılan tespitlere göre, İBB aleyhine toplam 10 yıl boyunca 600 milyon lira, Kültür AŞ aleyhine ise 580 milyon lira kamu zararına yol açıldığının belirlendiği anlatıldı.

Ayrıca, alt kiracı ve fiili işletmeci özel şirketlere, rapor tarihi itibarıyla 589 milyon 498 bin 560 lira + KDV tutarında haksız menfaat sağlandığı, sözleşmelerin sonuna kadar bu miktarın 1 milyar 832 milyon 395 bin 200 liraya çıkacağının hesaplandığı ifade edildi.

Raporda, ilgili şirketlere 132 milyon 600 bin lira ceza kesilmesi gerektiği, toplamda 1 milyar 964 milyon 995 bin 200 lira + KDV'lik haksız menfaat sağlandığı vurgulanarak, "Haksız menfaat sağlandığı somut, objektif ve açık olarak saptandı." ifadesi kullanıldı./ AA