Anayasa Mahkemesi'nin, olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnamelerde (KHK) yer alan ilave tedbirler hakkında Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu'na başvuru yapılamayacağını öngören düzenlemenin iptaline ilişkin kararının gerekçesi tamamlandı.

CHP, 1 Şubat 2018 tarihli ve 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un bazı hükümlerinin iptali ve yürürlüklerinin durdurulması için Anayasa Mahkemesinde dava açmıştı. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, OHAL İnceleme Komisyonu'nun görevlerini düzenleyen maddedeki, "...ilave tedbirler ile..." ibaresinin oy çokluğuyla iptaline karar vermişti.

Yüksek Mahkemenin gerekçeli kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Kararda, dava konusu kuralla herhangi bir ayrım yapılmaksızın OHAL KHK'lerinde düzenlenen bütün ilave tedbirlere karşı OHAL Komisyonu'na başvuru yolunun kapatıldığı belirtildi.

Kural uyarınca, ilgililerin doğrudan KHK hükmü ile uygulanan kamu görevinden çıkarma ya da kurum ve kuruluşların kapatılması gibi tedbirlere karşı komisyona başvuruda bulunabilecekleri ancak kamu görevinden çıkarmaya bağlı olarak silah ruhsatı ve pasaportun iptal edilmesi ya da kurum ve kuruluşların kapatılmasına bağlı mal varlığının hazineye devredilmesi gibi ilave tedbirlere karşı komisyona başvuramayacaklarının öngörüldüğü anlatıldı. 

İlave tedbirlerin bazıları temel hak ve özgürlüklerle ilgili 

Anayasanın 40. maddesinde Anayasa ile tanınmış hak ve özgürlükleri ihlal edilen herkesin yetkili makama başvurma imkanının sağlanmasını isteme hakkının güvence altına alındığına işaret edilen kararda, OHAL KHK'leri ile düzenlenen ilave tedbirlerden bazılarının Anayasada güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerle doğrudan ilgili olduğu vurgulandı.

Kararda, kapatılan kurum ve kuruluşların mal varlığının hazineye devredilmesinin Anayasanın 35. maddesiyle güvence altına alınan mülkiyet hakkına, kamu görevinden çıkarılanların pasaportlarına el konulmasının ise Anayasanın 23. maddesiyle güvence altına alınan yerleşme ve seyahat hürriyetine sınırlama getirdiği kaydedildi.

Herhangi bir ayrım yapılmaksızın tüm ilave tedbirlere karşı komisyona başvuru hakkının tanınmamasının, bu tedbirlerin idari ve yargısal merciler tarafından etkili bir şekilde denetimini imkansız kıldığı ifade edilen kararda, bu nedenle kuralın Anayasada güvence altına alınan etkili başvuru hakkına aykırılık oluşturduğu belirtildi.

AA