İzmir’in Bergama ilçesinde geleneği çok eskilere dayanan kılıç-kalkan oyunu, yeniden gün ışığına çıkıyor. İlçede uzun zamandır oynanmadığı için unutulmaya yüz tutan 'Bergama Kılıç Kalkanı', Bergama Halk Eğitim Merkezi'nin desteğiyle yeniden yeşerdi.
Halk oyunları hocaları Zekeriya Kaçar ve Akif Gelirer tarafından yürütülen çalışmalarda; önceden bu oyunu oynamış kişiler araştırıldı. Bu kısa sürede daha önceden bu oyunu oynayan Mehmet Ayvaz olmak üzere Abdülkadir İnce, Abdurrahman Gönden, Hakkı Özlü, Zeki Koparan, Turgay Erdenir tarafından eski figür ve hareketler hatırlandı. Akif Gelirer’in de ekibe dahil olmasıyla Bergama Kılıç Kalkan Ekibi, Bergama Halk Eğitim Merkezi Müdürü Mehmet Ermiş’in desteğiyle oluşturuldu.
Kılıç-kalkan ekibinden Akif Gelirer, oyunla ilgili geçmişten bugüne ışık tutan şu bilgileri aktardı: "Bergama'nın ilk kermesinde boy gösteren kılıç-kalkan ekipleri, o dönemlerde Hafız Baha’lar, Bacak Halit’ler öncülüğünde gelişmişti. Bergama Kılıç Kalkanı, eskiden öncelikli olarak Bergama’da, Bergama Halk Eğitim Merkezi ve Sanat Okulu (Endüstri Meslek Lisesi) tarafından kılıç-kalkan ekipleri oluşturulmuş ve çeşitli etkinliklerde gösteriler yapılmıştı. Temelde aynı olsa da Bergama Kılıç Kalkanı, Bursa’da oynanan oyundan figür, stil ve tavrıyla farklılıklar göstermektedir. Maalesef zamanla, önce Halk Eğitim Merkezi tarafından 70’lerde ve sonradan Endüstri Meslek Lisesi tarafından 80’lerde son gösterilerini yapmışlardır."
Gelirer, kılıç-kalkan oyunun özellikleri ilgili şu bilgileri verdi: "Kılıç-kalkan da eskirim, atıcılık sporu gibi savaş sanatından spor sanatına, içinde ritm özelliğiyle de halk kültürüne dönüşmüştür. Kılıç ve kalkanın bir ahenk içinde birbirine vurulması ile oynanan oyun, müziksiz olması ile de diğer birçok halk dansından ayrılır. Eskiden savaş aleti olarak kullanılan kılıç-kalkan, askerlerin eğitimleri esnasında birbirlerine yeteneklerini sergilemek, eğitimleri zevkli hale getirmek ve hatta kuşatmalarda düşman askerinin moralinin bozulması amacıyla da oluşturulan gürültünün zamanla ritimli bir ritüel haline dönüşerek kılıç-kalkan oyunu gelişmiştir."
Gelirer, bu oluşumda kendilerine destek veren Kaymakam Ahmet Ertan Yücel, Belediye Başkanı Mehmet Gönenç ve Bergama İlçe Milli Eğitim Müdürü İlyas Duman’a teşekkür etti. Gelirer ayrıca Bergama Kılıç Kalkanı oyununun eskiden olduğu gibi Bergama’ya has tavrıyla 77. Uluslararası Bergama Kermesi'nde yeniden sahne alarak hayat bulacağını sözlerine ekledi.
CİHAN