Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreterliği Sözcülüğü, Şam'da bulunan kimyasal silahları araştırma ekibinin aracına keskin nişancılar tarafından ateş açıldığını açıkladı. Açıklamada, aracın kullanılamaz hale geldiği belirtildi.
Öte yandan BM Denetçileri, Şam'da kimyasal saldırının yapıldığı bölgeye giriş yaptı.
Geçtiğimiz hafta Ghouta Bölgesi'nde yaşanan saldırıda yüzlerce kişi hayatını kaybetmişti. Batı ülkeleri saldırıdan Beşar Esad güçlerini sorumlu tutarken, hükümet yetkilileriyse saldırılarda muhalifleri suçlu olarak göstermişti..
Suriye'de gerçekleştirilen kimyasal silah saldırısının ardından, ülkede bulunan BM Kimyasal Silah Veri Toplama Misyonu çalışmalarına başladı.
Suriye'nin başkenti Şam'ın Doğu Guta banliyösünde 21 Ağustos'ta gerçekleştirilen ve yaklaşık 1.400 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan
kimyasal silah saldırısı konusunda, Suriye hükümetinin izin vermesinin ardından, ülkede bulunan BM Kimyasal Silah Veri Toplama Misyonu üyeleri, bugün bölgeye gitti.
Suriye'ye uluslararası müdahalenin yoğun olarak tartışıldığı bir ortamda, BM misyonunun elde edeceği sonuçların, hayati önem taşıdığı
belirtiliyor. Heyetin, kimyasal silah kullanıldığını tespiti durumunda BM'nin izleyeceği yol haritası da tartışılıyor.
Heyetin görevi
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Dr. Selström başkanlığında şu anda Şam'da bulunan heyetin ana önceliğinin, 21 Ağustos'taki olayla ilgili gerçekleri saptamak olması gerektiği talimatını verdiğini açılamıştı. Bu doğrultuda, Dünya Sağlık Örgütü ve Kimyasal Silahların Önlenmesi Misyonu üyelerinin de yer aldığı heyetin, en kısa sürede kimyasal silah kullanılıp kullanılmadığına yönelik bulguları değerlendirmesi ve BM'ye konuya dair raporunu sunması bekleniyor.
Heyetin çalışma takvimine yönelik hukuki bir zaman sınırlamasının bulunmamasına rağmen, uluslararası camiada oluşan infial nedeniyle soruşturmayı en kısa sürede sonladıracağı belirtiliyor.
Kimyasal silahın tespiti
BM misyonunun araştırmaları sonucunda kimyasal silah kullanıldığını tespit etmesi durumunda gerek BM gerekse uluslararası camia tarafından ne tür adımlar atılacağı da önemli bir tartışma konusu olarak ön plana çıkıyor.
Konuyu AA muhabirine değerlendiren Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Başkanı Özdem Sanberk, Suriye'de bulunan BM misyonunun ilk görevinin kimyasal silahın kullanılıp kullanılmadığının tespit edilmesi olduğunu belirtirken, misyona verilen görev talimatında "kimyasal silah kullanıldığının tespiti durumunda, kim tarafından kullanıldığının da araştırılması" yönünde bir tanımlama yer alıyorsa, bu durumda heyetin bu konuyu da ele alabileceğini ifade etti.
Emekli Büyükelçi Uluç Özülker ise kimyasal silah kullanıldığının tespitinin öncelik olduğunu, bunun ardından yapılacak araştırmanın ise "polisiye
bir vaka" olarak ilerleyeceğini kaydetti. Özülker, "Kimyasal silahın kullanıldığının tespiti durumunda, bunun kim tarafından kullanıldığının
araştırılması için BM tarafından yeni bir görevlendirme de yapılabilir veya büyük devletler devreye girerek, eğer bu silahlar füzeyle fırlatıldıysa, uydu
görüntülerine de başvurulabilir" değerlendirmesini yaptı.
İngiltere ve Fransa'dan müdahale sinyali
BM heyetinin Suriye'de yapacağı çalışmaların ardından sunacağı rapor beklenirken, uluslarası alanda Suriye'ye olası askeri müdahale tartışmaları da başladı. Konuya dair İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, "Birleşmiş Milletler'in oybirliğiyle ile vereceği destek olmadan, Suriye'ye karşılık vermek mümkün olabilir" derken, Fransa Dışişleri Bakanı Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius da "askeri müdahale dahil tüm seçenekleri değerlendirdiklerini" açıkladı. ABD'nin ise BM heyetinin açıklayacağı sonuçalara göre hareket edeceği kaydediliyor.