Cenevre
Laerke, Suriye'de Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin ardından yaşanan gelişmeler, insani yardımlar ve uluslararası desteğin buraya ulaştırılmasına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Suriye'de son birkaç haftada dramatik bir hızda değişimin yaşandığına işaret eden Laerke, ülke içinde savaşın başlamasının ardından geçen 14 yılda buna benzer bir sürece şahit olmadıklarını kaydetti.
Laerke, Suriye'de çok fazla umudun yanı sıra endişenin olduğuna işaret ederek, ülkede geçmişte yaşananlarla Birleşmiş Milletler (BM) dahil uluslararası toplumun hesaplaşması gerektiğinin altını çizdi.
Suriye'de, "sırada ne olduğuna" dair endişeler olduğunu belirten Laerke, BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher'in Şam'da bulunduğunu ve Suriyeli yetkililerle görüşmeler yaptığını kaydetti.
Laerke, Fletcher'in yaptığı görüşmelerden insani yardım çalışmalarının kolaylaştırılacağına dair çok olumlu işaretler aldıklarını aktararak, "Sınırlar açılacak, yardım görevlileri için vizeler olacak, uzun zamandır sahip olmadığımız bazı şeyler olacak ve bunlar ülke çapında her yere ulaşmamızı ve bugün hala insani yardıma ihtiyaç duyan yaklaşık 17 milyon insana yardım etmemizi sağlayacak. Şu anda dünyanın, Suriye halkının arkasında toplanmasına ve ona mümkün olan tüm desteği vermesine ihtiyacımız var. Çünkü ileriye doğru olumlu ve umut verici bir yol var. Suriye dışındaki milyonlarca mülteci ve Suriye içindeki milyonlarca yerinden edilmiş insan için gerçekten evlerine dönerek ülkelerini yeniden inşa etmeleri iyi bir haber. Yeni yönetimden aldığımız taahhütler bir umut." dedi.
Yeni yönetimin şu an için sadece taahhüt verdiğini ancak bunların gerçekleşmediğine dikkati çeken Laerke, bu konuda geri adım atılmaması gerektiğini, Suriye halkının yakaladığı bu fırsatın finansman, diplomatik çaba ve uluslararası dayanışma ile desteklenmesi gerektiğini bildirdi.
Laerke, "Mültecilerin geri dönüşünün mültecilerin kendi kararları olduğunu vurgulamak önemli. Bu gönüllü bir geri dönüş olmalı, kendilerinin seçtiği bir geri dönüş. Sanırım milyonlarca Suriyeli mülteci şu anda seçenekleri değerlendiriyor. Eminim çoğu elbette geldikleri yere, anavatanlarına dönmek istiyor. İşleri aceleye getirmemek ve bu kararı Suriyelilerin kendilerine bırakmak önemli. Ayrıca yurt dışında bulunanların çoğunun geri dönüp becerilerini, uzmanlıklarını, eğitimlerini ve benzeri şeyleri kendi ülkelerinin iyiliği için kullanmak istediğinden de eminim." diye konuştu.
"Şu anda, yaklaşık 4 milyar dolarlık çağrının 3'te 1'inden azı finanse edildi"
BM olarak Suriye'de insani yardımları artırmaları ve ihtiyaç sahibi 17 milyon kişiye ulaşmaları gerektiğini kaydeden Laerke, Suriye'ye yıllardır yardım sağladıklarını ve şimdi bunun gerçekleştirmenin "tam zamanı" olduğuna dair çok güçlü bir his olduğunu bildirdi.
Laerke, bu yardımların yalnızca BM tarafından yapılmadığını vurgulayarak, "BM'nin kendi finansmanı yok. Suriye için bir yardım çağrımız var. Şu anda yaklaşık 4 milyar dolar tutarındaki çağrının 3'te 1'inden azı finanse edildi. Uluslararası topluma, finansmanı sağlayacak hükümetlere ihtiyacımız var. Böylece bu yardımı sağlamak için ihtiyacımız olanı gerçekten tedarik edebiliriz. Tüm sınır kapılarının açık olmasını istiyoruz. Suriye'ye yardım gelmesini istiyoruz. Lübnan'dan, Ürdün'den, Irak'tan ve en azından Türkiye'den. Bildiğiniz gibi Türkiye bir can simidi oldu. Türkiye, Suriye'nin kuzey batısına yapılan sınır ötesi yardım operasyonlarında çok uzun zamandır birçok Suriyeli için bir can simidi oldu. Dolayısıyla elbette, tüm bunların bir araya gelmesi gerekiyor ki bunu başarabilelim. Yani istek var ancak BM bunu tek başına yapamaz." dedi.
Dünyanın Suriye ile ne kadar dayanışma içerisinde olduğunun henüz belli olmadığını kaydeden Laerke, bu konuda büyük beklenti içinde olduklarını bildirdi.
"Şimdi gerçekten onların arkasında durma ve eyaletin hakkını vermeye çalışma zamanı"
Laerke, "Televizyon ekranlarınızda çıkan görüntülere bir bakın, 'bu ülkenin yeniden inşa edilmesinin şimdi zamanıdır ruhundan' kim etkilenmez ki? Bunun uluslararası bağışçı topluluğunun dayanışmasıyla takip edilmesini umuyoruz. Bu yüzden bunu yapmanın (Suriye'yi desteklemenin) şimdi tam zamanı. Fletcher, bölgedeki diğer ülkeleri ziyaret edecek. Birkaç gün içinde Ankara'ya gitmek için yola çıkacak. Tüm geleneksel ve büyük uluslararası bağışçılarla görüşecek ve 'şimdi onlarca yıl boyunca insanları yok eden bir rejimin kendi halkına karşı savaş açmasının ardından gördüğümüz bu olumlu gelişmeyi destekleme zamanı' mesajını iletecek. Dolayısıyla uluslararası toplum son 14 yıldır Suriye halkını hayal kırıklığına uğrattıysa da şimdi gerçekten onların arkasında durma ve eyaletin hakkını vermeye çalışma zamanı." ifadelerini kullandı.
Suriye'ye acil olarak hayat kurtarıcı insani yardımların ulaştırılmasının yanı sıra uzun vadede Suriye'nin nasıl destekleneceğinin de önemine işaret eden Laerke, bunun maliyetli olacağını kaydetti.
Laerke, Uluslararası desteğe ihtiyaç duyulduğunu, ancak sürecin Suriyeliler tarafından yönetileceğinin altını çizerek, "Bu çok önemli. BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen'in bahsettiği şey bu, Suriye'nin sahip olduğu ve Suriye liderliğinde bir süreç. Dolayısıyla uzun vadeli yeniden yapılanmanın maliyetli olacağını, uzun zaman alacağını ve Suriye'yi iyi bir kalkınma yoluna geri döndürmek için düz bir çizgide ilerlemeyeceğini söylemek yerinde olacak. İnişler ve çıkışlar olacak. Bundan hiç şüphem yok ancak istek olması gerekiyor. Hedef doğru ve herkesin odaklanması gereken yer burası. Kaynaklarımızı oraya aktarmalıyız." diye konuştu.
AA