GÜMRÜKTE 'DİĞER PERSONEL' ADALETSİZLİĞİ

Aykut Onur KALAYCI

GÜMRÜKTE 'DİĞER PERSONEL' ADALETSİZLİĞİ

GÜMRÜĞÜN CETVELİ NE KADAR DOĞRU GÖSTERİYOR?

SUÇLARI 'GÜMRÜK PERSONELİ' OLMAK MI?

BÜRO-MEMUR SEN gümrükte kanayan bir yarayı tekrar gündeme getirdi. Artık çıban haline dönüşmüş bir yaranın tedavisi için Ticaret Bakanlığı'na son bir hatırlatma yapmış. Sendika gümrüğün marabalarının hakkının teslim edilmesini istemiş.

'GÜMRÜK KANUNU 221 MADDESİ UYARINCA ÖDENECEK FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ GÖSTERGE CETVELİNİN TETKİKİ İLE YENİDEN DEĞERLENDİRME TALEBİ' başlığı altındaki yazıda gümrük personelinin dramı gözler önüne serilip gereğinin yapılmasının elzem olduğundan söz edilmiş. Sendikanın kaleme aldığı her satırın altına imzamı atarım.

Çünkü gümrük personelinin sanki gümrük camiası içerisinde üvey evlat muamelesi görmesi kanıma dokunuyor. Ne demiş, neler yazmış, ne beklentisi var sendikanın gümrük çalışanları derseniz işte bakanlığa gönderilen istemin tam metni:

İŞTE O METİN:

Mesai: Zaman ve emek verme, çalışma, emek

Mesai saatleri: Çalışma saatleri, iş zamanı, iş günü.

Mesaiye kalmak (mesai yapmak): Bir işyerinde yasal günlük iş süresi dışında, ek bir ücret karşılığında fazladan çalışmak

Fazla çalışma ücreti tutarı: Ekli cetvelde yer alan gösterge rakamlarının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucunda bulunur.

Gümrük personeli: Memur, muhafaza ve muayene memurlarının amir/şef ve müdürlerini

 

4458 SAYILI GÜMRÜK KANUNUNUN 221 İNCİ MADDESİ UYARINCA ÖDENECEK FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

 

Amaç ve kapsam

Madde I- (1) Bu esaslar, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 221 inci maddesi uyarınca, Ticaret Bakanlığı taşra teşkilatına ait kadro ve pozisyonlarda bulunanlardan ithalat ye ihracat, giriş ve çıkış işlemlerinin yapıldığı gümrük idarelerinde gümrük işlemlerini yürüten memurlar (375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki (II) sayılı Cetvel kapsamında yer alan kadrolarda bulunanlar hariç) ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre çalışan sözleşmeli personele ödenecek fazla çalışma ücretinin usul, esas ve tutarlarının tespiti amacıyla hazırlanmıştır.

 

(I) FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ GÖSTERGE CETVELİ

 

 

KADRO VE GÖREV UNVANI

G ö s t e r g e Rakamı

1

Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı

27.000

2

Müdür, Tabip (Sözleşmeli tabip dahil)

26.500

3

Müdür Yardımcısı, Avukat, Bölge Amiri, Muayene Memuru, Kimyager, Ticaret Denetmeni

26.000

4

Kısım Amiri, Şef, Ticaret Denetmen Yardımcısı

25.000

5

Mühendis, Kaptan (Mühendis), Mimar, Programcı, Çözümleyici (Sözleşmeli personel dahil)

24.000

6

Sivil Savunma Uzmanı

21.000

7

Diğer Personel (Yardımcı Hizmetler Sınıfı personeli hariç, sözleşmeli personel dahil) 20.000

 

8

Gemi Adamı, Koruma ve Güvenlik Görevlisi, Şoför, Yardımcı Hizmetler Sınıfı personeli (Sözleşmeli personel dahil)

19.000

 

____________________________________________________________

 

4458 sayılı gümrük kanunun 221. Maddesinin 3. Fıkrasında Fazla çalışma ücreti olarak yatırılan tutarlar, personelin fazla çalışma süresi, görev yapmış olduğu yer, görevinin önem ve güçlüğü, sınıfı, kadro unvanı gibi hususlar dikkate alınmak suretiyle belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde belirlenir, denmektedir.

 

Gümrüklerde işlemler; gümrük memurları, Muayene Memurları ve Muhafaza Memurları ile bu unvanlardaki personellerin hiyerarşik amir/şef ve müdürlerinin, yılda 365 gün 24 saat esasına göre vardiyalı olarak çalıştığı, normal şartlarda ayda en az 240 saat ve normalin dışında personel yetersizliği, iş yoğunluğu gibi nedenlerle ayda 360 saate kadar fiilen mesaiye kalan, resmi ve dini bayram tatilleri ile hafta sonu tatilleri olmayan gümrük personelince yürütülmektedir.

 

Yukarıdaki (1) sayılı gösterge cetveli incelendiğinde;

Gümrük Kanununun 221. Maddesine istinaden Gümrük idarelerinde ithalat, ihracat, giriş ve çıkış işlemlerini yürüten gümrük personeline fazla çalışma ücreti ödeneceğinin belirtilmesine rağmen gümrük işlemlerinin yürütülmesinde görevi olmayanların ve gümrük işlemleri ile alakalı olarak fazla mesaiye kalmayanlarında cetvelde yer aldığı görülmektedir. Mevcut durumda (I) Sayılı Fazla Çalışma Ücreti Gösterge Cetvelinde Gümrük işlemlerinde sınır kapılarında, hava ve deniz liman sahalarında gece gündüz aralıksız ithalat ihracat, giriş ve çıkış işlemlerinin yürütülmesinde aktif olarak fiilen görev yapan, alın teri döken ve Fazla çalışma ücretinin tahsilinde en fazla emeği geçen gümrük personellerinin (Örneğin: Gümrük memurları ve Muhafaza memurlarının) adı bile zikredilmemiş 7. Satırda diğer personel olarak adlandırılmıştır. İthalat, ihracat, giriş ve çıkış işlemlerini yürüten bu personelin Gösterge rakamı da en düşük düzey olan 20.000 olarak belirlenmiştir. Ancak gümrük işlemlerinde mesaiye kalmayıp yukarıdaki cetvele göre daha üst gösterge rakamından fazla çalışma ücreti alan kadro ve Ünvanlardaki memurların kendi branş ve uzmanlık alanlarında özel hizmet tazminatı ve ek göstergeleri yüksektir. Unvanları ile ilgili, denetim tazminatı, açık alan tazminatı, harcırah, vekâlet ücreti, keşif ücreti gibi birçok kalemde de ek ücretler ödenmektedir. Gümrükte idareci konumunda olan amir ve müdürlerden dahi aynı veya daha fazla ücret almaktadırlar.

 

Gümrük personelleri rotasyona tabi olarak 5 bölgede görev yapmakta emekliliklerine kadar en az 10 şehir görmektedirler. Bu da ailevi ve sosyal ekonomik sorunlara yol açmaktadır. Birçok memur çocukları eğitim ve öğretimden geri kalmakta ve ortam değişikliğinden kaynaklı psikolojik sosyolojik sorunlar yaşamaktadır. Gümrük personelleri yaz kış demeden yurdun dört bir köşesinde Görevleri başında sözlü ve fiziki şiddete maruz kalmakta, mesai öncesi ve sonrası yaşam alanlarında saldırıya uğramakta akabinde darp edilmektedir. Doğudaki sınır kapılarında Gümrük Muhafaza memurları, PKK terör örgütü tarafından kaçırılarak günlerce rehin alınmışlardır. En son Gürbulak sınır kapısın da görevli gümrük personellerine karşı haince terör saldırısı olmuş, 3 kahraman gümrük personeli arkadaşımız şehit olmuş, birçok arkadaşımızda yaralanmıştır. Buna benzer olaylara birçok örnek de eklenebilir. Gümrük personelleri ülkemiz üzerinde haince amelleri olan her türlü şer odaklarına karşı korkusuzca dimdik ayakta durmuş 1859 tarihinden beri hudut namustur bilinciyle görevlerini ifa etmektedirler.

 

Yukarıda anlattığımız Fazla Çalışma Ücretinin dağıtımındaki adaletsizlik ve Fazla çalışma ücretinin tahsilinde en fazla emeği geçen gümrük personellerinin unvanları dahi zikredilmeyerek diğer personel kategorisinde kendilerine yer verilmesi gibi hususlar, anılan unvanlardaki personeli derinden yaralamakta, kurum aidiyet duygusunu zedelemekte, iş barışını bozmakta ve dolayısıyla personelin verimliliğini olumsuz etkilemektedir. Kurum içinde ücret adaletinin sağlanması için kanunun 221. maddesinin öngördüğü birimlerde çalışan gümrük personelinin 20.000 olan gösterge rakamı, gümrük işlemlerinin yürütülmesinde görevi olmayan unvanlardaki personellerin gösterge rakamından fazla olmalıdır.

 

Bakanlığımız Taşra Teşkilatında görevli personellerimiz bu hissiyat çerçevesinde gerekli düzenlemenin Bakanlığımızca yapılacağı yönünde beklenti içerisindedir. Hakkaniyet ve adalet çerçevesinde (I) FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ GÖSTERGE CETVELİ’nin yeniden düzenlenmesi gerektiği düşünülmektedir.


Dilerim bu başta insan haklarına aykırı uygulama biran önce kaldırılır. Konunun ve yaşanan gelişmelerin yakın takipçisiyim. Tüm gümrük çalışanlarının yanındayım.

Duyurulur!