HAYVAN SEVGİSİ, SADECE BİR DUYGU DEĞİL, AYNI ZAMANDA BİR SORUMLULUKTUR / 3
4. BÖLÜM
Başıboş köpekler ile ilgili Türkiye’de ötenazi uygulama isteğini merak ettiğinizi ve Avrupa ülkelerinde ötenazinin olup olmadığını sormak istediğinizi duyar gibiyim.
Bu konuyu ahlaki ve hukuki açıdan ele alarak yorumlayacağım.
Türkiye’de Başıboş Köpeklere Ötenazi Uygulanması
Ahlaki Bakış Açısı
1. **Hayvan Hakları ve Duyarlılık**:
- Hayvanların da duygusal varlıklar olduğuna inanarak, hayvanlara karşı etik bir yaklaşım sergilemek, toplumun genel bir sorumluluğu olarak görülmektedir. Türkiye’de başıboş köpeklerin durumunu değerlendirirken, onların yaşam hakkı, acı çekme durumu ve doğal davranışlarını sergileme hakları göz önünde bulundurulmalıdır.
- Ötenazi uygulaması, özellikle başıboş köpeklerin kötü yaşam şartları, sürekli acı çekme hali veya hastalık durumu gibi nedenlerle gündeme gelebilir. Ancak, bu yaklaşım, hayvanların rehabilitasyonu ve bakımı yerine yaşam sonlandırma seçeneğinin öne çıkmasına neden olacağından, bazı kişiler tarafından etik açıdan sorgulanabilir.
2. **Alternatif Çözümler**
- Ötenazi yerine, başıboş köpeklerin kısırlaştırılması, rehabilitasyonu ve uygun yuvalara yerleştirilmesi gibi alternatif çözümler kabul edilmelidir Bu yolla, hayvanların yaşam kalitesinin artırılması ve doğal yaşam alanlarına geri kazandırılması sağlanabilir.
****Hukuki Açıdan
1. **Türkiye’deki Yasal Düzenlemeler**:
- Türkiye’de, 2004 yılında kabul edilen “Hayvanları Koruma Kanunu (5199)” uyarınca, hayvanların korunması ve refahının gözetilmesi amaçlanmaktadır. Bu kanun, hayvanlara ötenazi uygulanmasını genel hatlarıyla yasaklamaktadır. Ancak, kanununda açık bir ifade olmamakla birlikte, hayvanın acı çekmesi durumunda, uygun bir şekilde tedavi edilmesi veya yaşamına son verilmesi gibi istisnai durumlar bulunabilir.
- Ancak, bu yasaların ve düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması, Türkiye’de başıboş hayvanlarla ilgili sorunları çözmekte zorluklar yaratmaktadır. Hayvanların acı çekmeden yaşamlarını sürdürmelerini sağlamak için geliştirilecek yasal düzenlemeler ve uygulama mekanizmaları, hayvan hakları açısından oldukça önemlidir.
2. **Hukuki Geçerlilik**:
- Hayvanlara yönelik ötenazi uygulamak isteyenlerin, hukuki düzenlemelere uygun hareket etmesi ve bunu yapılandıracak geçerli bir sebep sunması gerekmektedir. Bu durumda, başıboş hayvanların rehabilitasyon süreçleri tamamlanmadan ya da alternatif çözümler denenmeden ötenazi uygulamasına geçilmesi, hukuki açıdan sorun teşkil edebilir.
***Avrupa Ülkelerinde Ötenazi Uygulamaları
****Ahlaki Bakış Açısı
1. **Hayvan Refahı ve Etik Sorumluluk**:
- Avrupa’da ötenazi uygulamaları, ülkeden ülkeye farklı standartlara tabidir. Birçok Avrupa ülkesi, başıboş köpekler ve diğer hayvanlar için güçlü hayvan hakları yasalarına sahiptir. Ötenazi uygulaması, genellikle acı çeken, ciddi bir hastalığı bulunan ya da yaşam kalitesi düşük olan hayvanlar için geçerli bir seçenek olarak görünmektedir.
- Bu bağlamda, hayvan refahı ilkesine dayalı olarak, yaşam şartları düzelmedikçe veya uygun bir çözüm bulunmadıkça, hayvanlara ötenazi uygulanmasının etik açıdan kabul edilebilir olduğu düşünülmektedir.
2. **Alternatifler**:
- Avrupa’daki birçok ülkede, hayvanların yaşamına son vermeden önce mutlaka rehabilitasyon, terapiler ve diğer insani yöntemlerin denenmesi gerektiği görüşü yaygındır. Hayvanların acı çektiği durumlarda, veterinere danışarak doğru bir karar almak etik bir yaklaşım olarak benimsenmektedir..
****Hukuki Açıdan
1. **Yasal Düzenlemeler**:
- Belçika, Hollanda, Almanya ve bazı diğer Avrupa ülkelerinde ötenazi yasal olarak düzenlenmiş ve belirli kriterlere bağlı kılınmıştır. Hayvanların acı çekme durumu, yaşam kalitesi, hastalık gibi kriterler göz önünde bulundurularak, uygun uzman hekimler tarafından ötenazi uygulanabilmektedir.
- Bu ülkelerde hayvanların yaşam standartlarının korunmasına yönelik katı yasalar bulunmaktadır. Dolayısıyla, ötenazi uygulamaları sıkı denetim ve tıbbi gerekliliklere tabidir. Ötenazi, yalnızca son çare olarak değerlendirilmekte ve durumu ele alışında hukuki ve etik denge gözetilmektedir.
2. **Sorumluluk ve Denetim**:
- Avrupa'da, ötenazi uygulamaları konusunda belirli sorumluluklar ve denetim mekanizmaları oluşturulmuş, böylece kötüye kullanım ve istismarların önüne geçilmeye çalışılmıştır. Hayvanların yaşamına son verme süreçlerinde veterinerlerin ve ilgili kuruluşların etkin rol alması sağlanmaktadır.
Türkiye’de başıboş köpeklere ötenazi uygulanması, birçok açıdan etik ve hukuki tartışmalara yol açan karmaşık bir konudur. Hayvan haklarını koruma, alternatif çözümler geliştirme ve toplumsal duyarlılık oluşturma çabaları, bu tartışmaları daha insani bir düzeye çekmek adına önemlidir.
Avrupa ülkelerinde ötenazi ise daha düzenli ve uç noktada yasal bir çerçeveye oturtulmuş olsa da etik ve toplumsal hassasiyetler doğrultusunda insani yaklaşım ön planda tutulmaya devam etmektedir. Her iki durumda da hayvanların yaşam hakkı, insani ve etik sorumluluklar açısından değerlendirilmelidir.
Bu nedenle, Türkiye’deki ve Avrupa’daki yaklaşımlar birbirleriyle etkileşim içinde olmalı ve hayvan refahını artırmayı hedefleyen bir perspektife sahip olmalıdır.
5. BÖLÜM
Başıboş Sokak Köpeklerinin Islahı Konusunda Sorumluluklar:
Başıboş sokak köpeklerinin ıslahı ve bakımı hem hükümetin hem de belediyelerin sorumluluk alanına girmektedir. Bu konudaki görev ve yetki dağılımı şu şekilde değerlendirilebilir:
Hükümetin Sorumlulukları:
- Kapsamlı bir "Sokak Hayvanları Kanunu" çıkararak, yasal çerçeveyi oluşturmak.
- Sokak hayvanlarının korunması ve refahına yönelik ulusal politikalar ve standartlar belirlemek.
- Yerel yönetimlerin bu konudaki yükümlülüklerini ve kaynak ihtiyaçlarını düzenlemek.*
- Hayvan barınaklarının kurulması, işletilmesi ve denetlenmesi için gerekli desteği sağlamak.**
- Toplumsal farkındalık, eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarını teşvik etmek.
Belediyelerin Sorumlulukları:
- Kendi yetki alanlarındaki sokak köpeklerinin tespiti, kısırlaştırılması, aşılanması ve bakımını sağlamak.
- Yerel düzeyde hayvan barınakları kurmak, işletmek ve sokak köpeklerini buralarda barındırmak.
- Sokak hayvanlarının rehabilitasyonu, sahiplendirilmesi ve yeniden sokaklara bırakılmaları konusunda çalışmalar yürütmek.
- Toplumsal farkındalık ve gönüllü katılımı artırmak için yerel düzeyde kampanyalar düzenlemek.
- Hükümetin belirlediği politika ve standartlara uygun olarak, sokak hayvanları konusunda yerel uygulamaları yürütmek.
Hükümet ve belediyeler arasındaki iş birliği ve koordinasyon, başıboş sokak köpeklerinin ıslahı konusunda kritik önem taşımaktadır. Yasal çerçevenin oluşturulması, kaynakların tahsis edilmesi ve etkin uygulamaların hayata geçirilmesi için ortak çalışmalar yapılmalıdır.
Ayrıca, sivil toplum kuruluşları, gönüllüler ve vatandaşların da sürece aktif katılımı sağlanmalıdır. Ancak bu şekilde, bütüncül ve sürdürülebilir çözümler üretilebilir.
*, ** Hükümetin hayvan barınaklarının kurulması ve işletilmesi için kaynak ihtiyaçlarını karşılama yerine, yerel yönetimlerden desteğini çekmesinin gündemde olduğu bu günlerde soruna çare bulmak gene toplumsal harekete bağlı kalmaktadır. İktidar ve muhalefetin kısır çekişmeleri, her işte olduğu gibi, maalesef hayvan haklarında da milli, dini ve ahlaki bir politikamızın olmadığının göstergesidir.
..............Son..................