Ticaret Bakanlığı'nın, mart ayı geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni yayımlandı.
Genel Ticaret Sistemi (GTS) dikkate alındığında ihracat martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,81 azalarak 13 milyar 426 milyon dolara gerilerken, ithalat yüzde 3,13 artarak 18 milyar 821 milyon dolara çıktı.
Söz konusu dönemde dış ticaret açığı yüzde 181,79 artışla 5 milyar 395 milyon dolar seviyesine yükseldi. Dış ticaret hacmi bu dönemde yüzde 6,76 düşüşle 32 milyar 247 milyon dolar olarak belirlendi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 71,3 oldu.
Mart ayı ihracatında görülen düşüşün ana nedeni, tüm dünyayı hem sosyal hem de ekonomik anlamda çok büyük oranda olumsuz etkileyen yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını oldu. Bu nedenle başta komşu ülkeler Irak ve İran sınırlarındaki karantina önlemleri olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde görülen pazar ve talep daralmaları ihracatı olumsuz etkiledi.
Geçen ay görülen bu düşüş, yılın ilk 2 ayında yüzde 4,1 oranında artış gösteren ihracatın 3 aylık dönem itibarıyla negatife dönmesine yol açtı.
Yılın ilk 3 ayında ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,93 azalarak 42 milyar 783 milyon dolara gerilerken, ithalat yüzde 10,28 artarak 55 milyar 662 milyon dolara yükseldi.
Ocak-mart döneminde dış ticaret hacmi yüzde 3,62 artışla 98 milyar 446 milyon dolara çıktı.
En çok ihracat yapılan fasıllar
Martta en fazla ihracat "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleştirildi. Bu kapsamda 6 milyar 554 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 5 milyar 329 milyon dolarla "tüketim malları" ve 1 milyar 487 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları" izledi.
En fazla ithalat 14 milyar 167 milyon dolarla “ham madde (ara mallar)" grubunda yapılırken, bunu sırasıyla 2 milyar 556 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları” ve 2 milyar 65 milyon dolarla "tüketim malları" takip etti.
En fazla ihracat yapılan fasıl "motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtları" grubu oldu. Bu kapsamda 1 milyar 741 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 1 milyar 377 milyon dolarla "kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler", 705 milyon dolarla "elektrikli makine ve cihazlar" izledi.
Söz konusu ayda en çok ithalat yapılan fasıl da 2 milyar 741 milyon dolarla "mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler" olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan, yılın ilk çeyreğinde kıymetli veya yarı kıymetli taşlar (altın dahil) ithalatındaki artış da dikkat çekerken, bu ürün grubu ithalatı yüzde 77,67 arttı ve 2 milyar 934 milyon dolardan 5 milyar 213 milyon dolara yükseldi.
Ülkelere göre ihracat ve ithalat
Geçen ay en fazla ihracat, 1 milyar 283 milyon dolarla Almanya'ya yapıldı. Bu ülkeyi 880 milyon dolarla ABD ve 802 milyon dolarla İngiltere izledi.
En fazla ithalat ise 1 milyar 951 milyon dolarla Almanya'dan gerçekleştirildi. Bu ülkeyi 1 milyar 467 milyon dolarla ABD ve 1 milyar 420 milyon dolarla Çin takip etti.
Gümrük idarelerince martta tahsil edilen vergiler, 14 milyar 830 milyon lira olarak hesaplandı.
ÖTS'ye göre Dış Ticaret
Söz konusu dönemde Özel Ticaret Sistemi'ne (ÖTS) göre ihracat yüzde 17,99 azalışla 12 milyar 680 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 1,88 artarak 17 milyar 960 milyon dolara çıktı.
Dış ticaret açığı, ÖTS'ye göre yüzde 143,78 artışla 5 milyar 280 milyon doları bulurken, dış ticaret hacmi de yüzde 7,4 azalarak 30 milyar 640 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
Şirket verileri:
Mart ayı itibarıyla aktif limited şirket sayısı 861 bin 279, ticari işletme sayısı 682 bin 969, şube sayısı 205 bin 560, anonim şirket sayısı 142 bin 432, kooperatif sayısı 31 bin 73, kolektif şirket sayısı 11 bin 370, komandit şirket sayısı 2 bin 17 olarak tespit edildi.
Türkiye genelinde geçen ay itibarıyla aktif firma sayısı 1 milyon 936 bin 700, esnaf ve sanatkar iş yeri sayısı da 1 milyon 981 bin 817 olarak hesaplandı.
AA