İtalya’da 4 Mart’taki seçimleri merkez sağ ittifakı kazansa da sistem karşıtı duruşuyla ana akım siyasete tepki olarak doğan 5 Yıldız Hareketi (M5S), seçimin diğer galibi oldu. Hareket, İtalya’da geleneksel şekilde sağ ve sol olmak üzere iki kutba ayrılmış siyasetteki dengeleri bozarak meclisin en büyük partisi olmayı başardı.
İtalya’da 4 Mart’ta yapılan genel seçimlerde öne çıkanlar merkez sağ ittifakı ve sistem karşıtı duruşuyla M5S oldu.
Komedyen Beppe Grillo ve internet girişimcisi Gianroberto Casaleggio tarafından 2009'da kurulan M5S, kendini bir "siyasi parti" olarak değil, "tepki hareketi" şeklinde tanımlıyor.
Kendini "sağ veya sol" siyasi kanatta tanımlamayan 5 Yıldız Hareketi, "bunların demode kategoriler olduğunu" ifade ediyor.
İtalya'daki "sorunlara tepki"
Ekonomik kriz, siyasetteki yozlaşma ve yolsuzluklar, sığınmacı akınlarının ülkeye etkileri sonucu ortaya çıkan M5S, "yolsuzluk, göçmen ve sistem karşıtlığıyla" dikkati çekiyor.
Hareket, İtalyanların ana akım siyasete ve ülke yönetimindeki aksaklıklara karşı verdiği tepki oylarıyla kısa sürede büyüdü.
M5S, vatandaşların yönetim sürecine doğrudan katılımı, “e-demokrasi”, siyasette şeffaflık gibi argümanlarıyla ön plana çıkıyor.
Bu çerçevede M5S, kazanması halinde uygulanacak "hükümet programını" ve hatta başbakan adayını bile internet sitesinden yaptığı seçmen anketiyle belirledi. Oylamayla seçilen 31 yaşındaki Luigi Di Maio, hareketin seçim kampanyasını yürüten başbakan adayı oldu.
M5S'nin "karşıt" argümanları
"Yolsuzluk, göçmen ve sistem karşıtı" hareket, "kısmen Avrupa Birliği (AB) karşıtı" olarak da tanınıyor.
İlk kurulduğu dönemde AB'yi ve ortak para avroyu çok sert şekilde eleştiren, hatta İtalya’nın Avro Bölgesi'nden çıkması için referandum çağrısında bulunan hareket, özellikle son seçim kampanyası döneminde bu söylemlerini yumuşattı. Hareket, AB kurumlarında vatandaşların doğrudan katılım ve temsilini artıracak reformlar yapılmasını ve politikaların üye ülkelere dayatılmaması gerektiğini savunuyor.
Tüm yasa dışı göçmenlerin İtalya’dan sınır dışı edilmesi gerektiğini savunan hareket, sığınmacıların ülkelerine geri gönderilmelerine ilişkin menşe ülkelerle anlaşmalar yapılması gerektiğini belirtiyor.
Hareket, ayrıca "sığınmacıların AB'ye giriş yaptığı ülkede kayıt altına alınmasına" ilişkin Dublin Sözleşmesi'nin iptal edilmesi, bunun yerine "sığınmacıların otomatik ve zorunlu olarak bütün üye ülkeler arasında dağıtılması" gerektiğini ifade ediyor.
Hareket, siyasetçilerin "aşırı hak ve ayrıcalıklarını" da eleştiriyor. "Ömür boyu" siyasete karşı çıkan M5S, bu nedenle, bir kişinin en fazla iki kere seçilebilmesi prensibinden hareket ediyor.
Kısaca, İtalyanların “tepki hareketi” olarak adlandırılabilecek M5S, kuruluşundan bu yana katıldığı yalnızca iki seçimde İtalyan siyasetinin mihenk taşları sağ ve sol kesime meydan okuyabilecek bir noktaya geldi.
AA