Kazakistan ile Özbekistan ilişkilerini stratejik boyuta taşıdı. Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in Özbekistan ziyaretinde, iki ülke arasında stratejik işbirliği anlaşması imzalandı.
Bölge ülkeleri basınında yer alan habere göre Nazarbayev’in Taşkent ziyaretini; bölge ülkeleri Tacikistan ve Kırgızistan da büyük ilgi gösterdi. Orta Asya bölgesinde bitmeyen uluslararası su sorunu, ziyaretin önemli gündem maddelerinin birini oluşturdu.
Kazak lider Nazarbayev görüşmelerden sonra düzenlenen basın toplantısındaki konuşmasında, Özbekistan’ın bölgedeki önemli stratejik ortaklarından biri olduğunu söyledi. Nazarbayev, “Orta Asya’da su ve enerji sektöründe zor bir durum sözkonusu. Bölgede su ve enerji kaynaklarının rasyonel kullanımında Astana ile Taşkent aynı görüştü. Sınır aşan nehirlerde yeni hidroelektrik santral yapımından bahsediyoruz. Tacikistan’daki dostlarımızın sesimizi duyacağını ve çıkarlarımızı göz önünde tutacağını umuyorum. Bölgedeki su kaynakların verimli ve rasyonel kullanımı için ortak çaba göstermemiz gerekiyor” dedi.
Nazarbayev bu konuda hem Astana’da hem de Taşkent’te görüşmelerin yapılmasını teklif etti. Bu önemli sektördeki sorunların diyalog ve karşılıklı güven çerçevesinde çözülmesi gerektiğini söyleyen Kazak lider, nehirlere yakın bölgede inşa edilecek santraller ile ilgili uluslararası ve bağımsız uzmanlar tarafından denetim yapılmasının daha sağlıklı olacağını belirtti.
Başından beri santral inşaatına karşı çıkan Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov da, bu konuda aynı fikirde olduğunu söyledi. Özbek lider, Birleşmiş Milletler himayesinde uluslararası uzmanlar tarafından fizibilite çalışmaları yapıldıktan sonra santrallerin inşa edilebileceğini savundu.
Doğalgaz ve petrol rezervi bakımında yoksun olan Orta Asya ülkelerinden Tacikistan Rogun santrali ile Kırgızistan ise Kambaratin santraliyle enerji ihtiyacını belli bir ölçüde azaltmak istiyor. Tacikistan bölgenin su kaynakları bakımından zengin ülkesi konumunda. Bu ülke bölgenin su kaynaklarının yüzde 60’ına sahip.
Bölge ülkeleri özellikle Amuderya ve Sırderya nehirlerinden su ihtiyacını gideriyor.
CİHAN