DENİZ ZEYREK/RADİKAL
‘Büyük Birader’in son hedefi Türkiye’nin Erbil Başkonsolosu Aydın Selcen ve eski Ortadoğu Genel Müdürü Ethem Tokdemir oldu. Dışişleri Bakanlığı’nın iki parlak diplomatının Bağdat’ta 8 yıl önceki bir yemekte yaptığı sohbetin kaydı ‘içip içip hükümet aleyhine konuşmuşlar’ denilerek Dışişleri Bakanı’na ulaştırıldı. Bakanlık, görüntülerin internete sızdırılacağı yönünde üstü örtülü bir tehdit de aldı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu gereğini yapınca video sızmadı. Büyükelçi Tokdemir emekliliğini istedi. Büyükelçi ataması bekleyen Başkonsolos Selcen ise söz konusu video nedeniyle ismi büyükelçi kararnamesine girmeyince istifa kararı aldı.
Başarılı Başkonsolos
Kuzey Irak Kürt Yönetimi ile başkenti konumundaki Erbil, Türkiye için üç nedenden dolayı kritik önem taşıyor. İlki, sürmekte olan çözüm süreci. PKK’nın Türkiye’den çekilmesinden sonraki adım olan ‘silah bırakma’ aşaması, Erbil odaklı gerçekleşecek ve Mesud Barzani yönetiminin bu konudaki katkıları çok büyük olacak. İkincisi, Barzani’nin Suriye’nin kuzey batısındaki Kürt varlığı konusunda Türkiye ile işbirliği yapması da Türkiye’nin Suriye politikasında kilit rol oynayacak. Üçüncü hayati konu ise Kuzey Irak’taki enerji satrancı. ABD’nin tepkisine rağmen bölgede enerji satrancında güçlenmek isteyen Türkiye, Barzani yönetimi ile güçlü bir bağ kurdu. Barzani yönetimi üç kritik konuda da Ankara ile tam mutabakat halinde. Erbil’de başkonsolosluk açıldıktan sonra Türkiye’nin Kuzey Irak ile ilişkilerinde çok önemli bir sıçrama yaşanmıştı. Bunda, eski Bağdat Büyükelçisi Murat Özçelik’in Barzani ailesiyle kurduğu iyi ilişkilerin yanı sıra, Başkonsolos Selcen’in canhıraş bir şekilde çalışmasının da etkisi olmuştu. Sözkonusu dönemde Türkiye’nin Kuzey Irak ile dış ticareti (neredeyse Türkiye’den Kuzey Irak’a tek taraflı olarak) 9 milyar doları buldu. Erbil’de bu kadar başarılı olduğu halde Selcen’in büyükelçi olarak atanmayıp merkeze çekilmesi, yani cezalandırılması, “özel bir tasarruf” olacak. Yetkililer, “Zaten görev süresi dolmuştu” diyor ama Murat Özçelik’ten sonra Selcen’in de oyunun dışına atılması, Barzani yönetimi ile ilişkilerin ‘silbaştan’ kurulması anlamına gelecek.
Selcen ile Tokdemir’in görüntülerinin yeraldığı video, 8 yıl önce Tokdemir’in Bağdat’tan ayrılması gerekçesiyle verilen veda yemeğinde çekilmişti. O tarihte Selcen de Bağdat Büyükelçiliği’nde çalışıyordu. Videodaki dosya hiçbir bilgisayarda kayıtlı değildi ve tek kopyası Tokdemir’in evindeydi. Videonun nasıl dışarı çıktığı, Davutoğlu’na kadar nasıl ulaştığı bilinmiyor. Ancak Davutoğlu’nun iki isme yönelik tavrının videoyu izlemesinden sonra değiştiği, bakanlık koridorlarında konuşuluyor. Zaten alınan kararlar da bu bilgiyi onaylıyor. 2009’a kadar zor koşullara rağmen Afganistan’da 4 yıl kesintisiz büyükelçilik yapan Tokdemir, önce Ortadoğu Genel Müdürlüğü görevinden alındı, ardından emekliliğini istedi. Selcen ise büyükelçi olmayı beklerken “15 Temmuz’da merkezde görevinize başlayın” yazısı aldı. Meslektaşları, Müsteşar Feridun Sinirlioğlu’nun, Selcen’in büyükelçi atanması için çabalarını sürdürdüğünü söylese de Selcen’in 15 Temmuz günü merkezde başlar başlamaz istifa dilekçesini vereceğini de konuşuyor.