MESAFELİ SÖZLEŞMELERDE TÜKETİCİ OLARAK CAYMA HAKKINIZIN OLDUĞUNU BİLİYOR MUSUNUZ?
Mesafeli sözleşmeler; yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmelerdir şeklinde bir tanım kabul edilmiştir.
Satıcı veya sağlayıcı mesafeli sözleşme konusu, malın veya hizmetin tüketiciye teslimi veya ifasından önce sözleşmenin bir nüshasını ve ön bilgilerin teyidine ilişkin yazılı onayın bir nüshasını tüketicinin kendi el yazısı ile imzalanmasını sağlayarak teslim eder. Uyuşmazlık halinde ispat, külfeti satıcı ve sağlayıcıya aittir. Bu hükme göre malın veya hizmetin tesliminden önce satıcı_sağlayıcı, sözleşmenin bir nüshasını ve tüketicinin önbilgileri eksiksiz olarak öğrendiğini yazılı olarak teyit ettiği belgenin tüketiciye imzalanarak teslimi gerekmektedir. Bu hüküm, kargo yoluyla teslimat gibi geleneksel yöntemlerle ifa edilen mal ve hizmetler bakımından uygulama alanı bulabilecektir. Mal ve hizmetin internetten teslim edildiği sözleşmelerde ise, bu hüküm uygulanmaz. Bu durumda mesafeli sözleşmelerin yazılı yapılması mecburiyeti karşısında, bu sözleşmelerin elektronik imza ile internet üzerinden geçerli olarak yapılabilmesini kabul etmek gerekecektir. Tüketiciler, bu tür sözleşmelere elektronik imza kullanmadan taraf olduklarında ispat hukuku bakımından sakıncalı durumlar ortaya çıkacaktır.
Getirdiği bir çok avantaj yanında tüketicinin aldatılmasının da kolaylaştığı mesafeli sözleşmeler, 4077 sayılı TKHK’ya 4857 sayılı kanunla eklenmiştir. Getirilen hükümlerde mesafeli sözleşmeler tanımlanmış, satıcı_sağlayıcı ile tüketicinin hak ve yükümlülükleri belirtilmiştir. Yine kanunda mesafeli sözleşmelere cayma hakkı süresince, sözleşmeye konu olan mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasının veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesinin istenemeyeceğine ilişkin hükümler dışında kapıdan satışlara ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. Tıpkı kapıdan sözleşmelerde olduğu gibi mesafeli sözleşmelerde de tüketiciye yedi günlük süre içinde cayma hakkı tanınmıştır. Cayma hakkı bu tür sözleşmelerde tüketiciyi koruyan en önemli araçlardan biridir. Cayma hakkının kullanılmasından doğan masraflar satıcı-sağlayıcı üzerinde bırakılarak tüketicilerin cayma hakkını kullanırken zarar görmesi engellenmiştir. Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında teslim edilen mallara ilişkin sözleşmelerde tüketicinin özel istek ve talepleri uyarınca üretilen veya üzerinde değişiklik ya da ilaveler yapılarak kişiye özel hale getirilen mallarda ve yine aynı hükme göre niteliği itibariyle iade edilemeyecek, hızlı bozulma veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan mallar söz konusu olduğunda cayma hakkının kullanılamayacağının hükme bağlanması yerinde bir düzenlemedir!.