Istanbul
Muhsin Ertuğrul tarafından 1937-1938 yıllarında ilk kez Şehir Tiyatrolarında sahnelenen eser, üç bölümlük bir dizi olarak 1977 yılında Yücel Çakmaklı tarafından televizyonda izleyiciyle buluşturuldu.
Filmin Üsküdar'da gerçekleştirilen çekimlerinde AA muhabirine açıklamalarda bulunan yönetmen Murat Çeri, çekimlerin yoğun ve iyi geçtiğini belirterek, oyuncu performansları başta olmak üzere, beklentilerinin üzerine çıkan bir süreç yaşadıklarını söyledi.
"Goethe'yle, Tolstoy'la ruh akrabası olan Necip Fazıl'ı insanları tekrar tanıştırmak istiyorum"
Çeri, usta şairin eserini sinemaya uyarlanmanın oldukça meşakkatli çaba olduğuna işaret ederek, "Necip Fazıl'ın eserleriyle Ankara'da tanıştım. Onun eserleri içinde beni en fazla etkileyen de 'Bir Adam Yaratmak'tı. Her satırını ezberlediğim bir eser, daha önce dizi olarak çekilmişti. Biz de arkadaşlarla hayal ederdik, 'sinemaya aktarılsa ne güzel olur' diye. Yönetmen olduktan sonra bu değerli eseri çekmeyi hayal etmeye başladım. Çok şükür, bunu yapmak bize nasip oldu." dedi.
Türkiye'deki birçok önemli sanatçının ideolojik tartışmalara kurban edildiğine dikkati çeken Çeri, şunları kaydetti:
"Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Peyami Safa ya da Cemil Meriç bir daha yetişir mi? Bence yetişmez. Çünkü onlar sıkıntılı zamanların adamlarıydı. Zor zamanlar, büyük adamlar çıkarır. Şimdi kolay zamanlarda yaşıyoruz. Rahat zamanlar ise küçük adamlar çıkarır. Bizlerin, zor zamanların büyük adamlarının ruhaniyetine sıkıca sarılmamız gerekiyor. Necip Fazıl da ne yazık ki ideolojik değerlendirmelerden nasibini almış isimlerden birisi. 'Bir Adam Yaratmak'ı okuyan, şiir zevki olan birisinin Necip Fazıl'a kayıtsız kalabileceğini düşünemiyorum. Necip Fazıl'ın bu eseri, ontolojik bir sıkıntının ürünü. Goethe'yle, Tolstoy'la ruh akrabası olan Necip Fazıl'ı insanları tekrar tanıştırmak istiyorum."
"Eserin sinemada karşılığını bulabilmesi için çok çaba sarf ediyoruz"
Filmin başrolünde yer alan ve "Hüsrev" karakterini canlandıran sanatçı Engin Altan Düzyatan, Necip Fazıl Kısakürek'in kaleme aldığı böyle bir yapımda yer almanın kendisi için çok kıymeti olduğunu söyledi.
Düzyatan, Kısakürek'in "Bir Adam Yaratmak" eserini üniversite yıllarında okuduğunu anlatarak, "Eserin dili, günümüz şartlarını düşündüğümüzde oldukça ağır. Bundan dolayı bu mühim eseri uyarlamak da zor. Artık yaşam çok hızlandığı için insanların varoluş sıkıntılarını düşürecek zamanları bile yok. O yüzden eserin günümüzde bir karşılığını bulması çok önemli. Yönetmeniz Murat Hoca'nın eserin sinemaya uyarlanmasıyla ilgili çok güzel çözümleri vardı ve bunu başarıyla uygulandığını düşünüyorum." diye konuştu.
Eserin bir oyuncu için oldukça "yorucu" olduğunu ifade eden başarılı oyuncu, "Eserde varoluş sıkıntısının, ölüm korkusunun gitgide artması benim için oldukça zordu. Geri dönüşlerin güzel olması, beni bu noktada biraz olsun rahatlatıyor. Eserin sinemada karşılığını bulabilmesi için çok çaba sarf ediyoruz. Zira bu tarz işler içlerinde evrensel hikayeler barındırıyor. Dileğimiz, bu evrensel eserin dünya sinemasında hak etiği yeri bulması." dedi.
"Eser, benim için bazı şeyleri tekrar sorgulamamı sağladı"
Çekimlerin güzel ve keyifli geçtiğini belirten oyuncu İsmail Hakkı Ürün ise "Doğrusu yorulduk ama heyecanı hep yükselen bir set geçirdik. Çekimler artık bitmek üzere. Eserinin içinde söylediğimiz sözleri irdelediğimiz, üzerinde tartıştığımız değişik bir çekim süreci yaşadık. Necip Fazıl benim için çok kıymetli bir isim. Onun yazdığı bir eseri oynamak, aslında yürek isteyen bir iş. Bunun yanı sıra size büyük bir de sorumluluk yüklüyor. Umarım hakkını verebilmişizdir." değerlendirmesinde bulundu.
"Bir Adam Yaratmak" eserinin oldukça "yüklü ve rijit" bir eser olduğunu vurgulayan Ürün, "Eser, bizi nihayetinde bir kulun, bir kul yaratamayacağı noktasına getirip bırakıyor. Dahası bunu düşünenlerin bile bünyelerinin bu işi kaldıramayacağını anlatıyor. Dolayısıyla bu işte herkes kendisine ait bir takım mesajlar buluyor. Eser, benim için bazı şeyleri tekrar sorgulamamı sağladı. Sanırım uzun bir süre de bu sorgulama sürecek." ifadesini kullandı.
Altan Erkekli, Serpil Tamur, Deniz Barut, Hakan Meriçliler, İsmail Hakkı Ürün, Murat Serezli, Gülper Özdemir ve Caner Topçu gibi isimlerinde yer aldığı "Bir Adam Yaratmak"ın 2026'da vizyona girmesi planlanıyor.
AA