Adana Halk Sağlığı Müdürlüğü, sigarayı bırakan 20 bağımlıyı ‘başarı belgesi’ ile ödüllendirdi. 20 yıl sigara kullandıktan sonra 7 yaşındaki oğlu Alperen’nin isteğiyle bu alışkanlığı terk eden Özkan Can, düzenlenen törende belge sevincini onunla birlikte paylaştı.
Uzun bir süre ev ortamında Alperen’nin yanında sigara içtiğini ifade eden Can, “Oğlum ‘baba sigarayı bırakmanı istiyorum’ dedi. Onun bu sözü çıkış noktam oldu. Evlat sevgisi bir babanın yüreğinde önemli bir yer tutuyor. Yavrumun sayesinde sigarayı bıraktım. Kişinin tedavi esnasında öncelikle bağımlı olduğunu kabul etmesi gerekir. Şimdi keşke daha önce terk etseydim, diyorum.” şeklinde konuştu.
TOPLUMSAL KÖRLÜĞÜMÜZ VARMIŞ
31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısı ile Halk Sağlığı Müdürlüğü’nde gerçekleştirilen programa katılan Vali Yardımcısı Durmuş Gençer, 1996 öncesi gittikleri resmi toplantılarda davetlilere kolonya, şeker ve sigara ikramında bulunulduğunu hatırlattı. Gençer, “Bu bizim gerçeğimizdi. Demek ki, bakan körmüşüz. Görmeyen toplumsal bir körlüğümüz varmış.” dedi. 1980’lerden sonra ‘bir deli adam’ diye nitelendirdiği rahmetli Vali Recep Yazıcıoğlu’nun çıktığını ve görev yaptığı Tokat’ta ‘resmi kurumlardaki kapalı alanlarda sigara içimini yasakladığını’ belirten Gençer, bugüne gelindiğinde o dönem 50 milyon nüfuslu ülkede Yazıcıoğlu’nun gözü gören tek yönetici olduğunun ortaya çıktığını vurguladı. Sigarayla mücadelede çok önemli mesafe alındığına işaret eden Gençer, yapılan yasal düzenlemelerle ‘toplumsal körlüğün’ hızla tersine dönmeye başladığını kaydetti. Türkiye’de halen 20 milyon insanın sigara içtiğine dikkat çeken Gençer, “Bu kadar insan ölüyor; ama farkında değil. Kalleşçe ölümün bir tuzağı. Bunu bireysel bir özgürlük olarak algılamak, yanlıştır. Dolayısı ile bize düşen bu yöndeki çabaların bir medeniyet projesi olduğu bilincidir. Dünyadaki çalışmalarda öndeyiz. Tek başına değil, birlikte üzerine gidilmesi gereken ciddi bir sorun. Sigara içmeyen anne ve babaların çocuklarına örnek model oluyor. Adana’da denetimleri iki üç katına çıkardık. Ama eldeki rakamların yetersiz olduğuna inanıyorum. Gittiğimiz zaman kapalı mekânlarda uydurmaca yerler yapıldığını görüyoruz. Sigara içip bırakan birisi olarak, bu tür yerlere gitmeyerek, tepkimizi gösterelim.” diye konuştu.
Adana Halk Sağlığı Müdürü Dr. Alper Acil ise sigara kullanımını halk sağlığı açısından önemli sonuçları olan küresel bir sorun olarak değerlendirdi. Dünyada her 10 yetişkinden 1’nin tütün sebebiyle öldüğünü dile getiren Acil, “Her yıl yaklaşık 100 bin insanımızı sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle erken yaşta kaybetmekteyiz. Bu trafik kazalarında yitirdiğimiz sayının 20 katıdır. Küresel tütün salgını yılda yaklaşık 6 milyon insanın ölümüne sebep olmaktadır. Bu ölümlerin 600 binini sigara içmeyen pasif içiciler oluşturmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Harekete geçilmediği takdirde 2030’da bu salgının yılda 8 milyondan fazla kişinin canına mal olacağına değinen Acil, bu önlenebilir ölümlerin de yüzde 80’inin orta gelir düzeyi ve altındaki ülkelerde olması öngörüldüğünü bildirdi. Sigaranın yol açtığı sağlık sorunları ve ekonomik yönü ile çok ciddi bir mesele olduğunun altını çizen Dr. Alper Acil, bu yılki Dünya Tütünsüz Günü’nün ana temasının ‘Tütün reklamları, tanıtımı ve sponsorluğunun yasaklanması’’ olarak belirlendiğini aktardı.
185 İŞLETMEYE CEZA KESİLDİ
Tütün reklamı ve tanıtımını yasaklamanın kullanımını azaltmanın maliyeti en düşük yollarından birisi olduğunu açıklayan Acil, Türkiye’nin bu alanda yaptığı çalışmaların dünyada örnek gösterildiğini söyledi. Adana’da yapılan denetimlerin sayısı ve sıklığı yıllar içerisinde giderek arttığının üzerinde duran Acil, şöyle devam etti: “2013’ün ilk 4 ayında 23 bin 476 işletmenin 10 bin 597’sine denetim yapılmış. Kontrollerde ihlal tespit edilen 185 işletmeye 283 bin 492 TL. para cezası uygulanmış. Denetimlerde 333 kişiye 29 bin 304 TL, para cezası kesilmiş Toplam kesilen ceza miktarı 312 bin 796 TL’dir. 4207 sayılı kanun kapsamında kamuya açık kapalı alanlarda sigara içilmesinin önlenmesi açısından ekiplerimizce yapılan denetimlerin yanı sıra toplum olarak konuya duyarlılığımız büyük önem arz etmektedir. Vatandaşlar yasaklanmış alanlarda sigara içilmesi halinde Alo 184 Sabim, Alo 155 Polis İmdat ve Alo 156 Jandarma hatlarından birini arayabilir.”
SİGARA KULLANIM ORANI DÜŞTÜ
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Demirhindi ise Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki bireylerin 2008’de yüzde 31,3’nün her gün veya ara sıra tütün mamullerini kullanırken, 2012’de bu oranın yaklaşık yüz 27’e düştüğünü söyledi. Tütün içenlerin oranının erkeklerde 6,5, kadınlarda 2,1 puan gerilediğine dikkat çeken Demirhindi, şunları söyledi: “Kadınlar sigara bırakmayı daha fazla deniyor. Tütün kullanmaya teşebbüs eden kadınların oranı 2008’de yüzde 40,8 iken, 2012’de yüzde 44,9’a yükselmiştir. Çoğu kişi tütünün zararlı olduğunu bildiği halde, neden olduğu hastalıkların ne kadar geniş bir spektruma yayıldığının farkında değil. Tütünle ilgili tanıtım faaliyetlerinin yasaklanması bütün gelir ve eğitim seviyelerinde insanların kullanımını azaltmakta oldukça etkilidir.”
İl Sağlık Müdürü Dr. Ahmet Özer, Milli Eğitim Müdürü Mehmet Ali Selamet, İl Müftüsü Arif Gökce, İl Gençlik Hizmetleri ve Spor Müdürü Fazlı Bayram Hadi’nin de hazır bulunduğu organizasyonun sonunda sigarayı bırakan bağımlılara başarı belgeleri takdim edildi.
CİHAN