Ankara
Bakanlıktan yapılan açıklamada, İsrail'e yönelik kararın gerekçeleri ve ihracat kısıtlaması uygulanacak ürün gruplarına yer verildi.
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde yürüttüğü ve ayrım gözetmeden masum Filistin halkına, sivil yerleşim yerlerine yönelik topyekün katliamında hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısının 33 bini, yaralı sayısının da yüz binleri geçtiği belirtilen açıklamada, bunların büyük çoğunluğunun kadın ve çocuklardan oluştuğu vurgulandı.
Açıklamada, Gazze Şeridi'nin büyük bir yıkıma uğradığı vurgulanarak, burada hayata tutunmaya çalışan Filistin halkının, benzeri görülmemiş şekilde açlık ve her türlü yoklukla mücadele ettiği, en temel gıda maddeleri, tıbbi yardım ve malzemeye ulaşmalarının İsrail tarafından engellendiği, açlıktan ölümlerin arttığı, salgın hastalıkların yayıldığı ifade edildi.
Türkiye'nin 7 Ekim'den bu yana çatışmaların durdurulması, insani kaybın, fiziki yıkımın engellenmesi, önce kalıcı ateşkes, diplomatik çözüm arayışlarının hakim olması ve Gazze'nin yeniden imarı için, gerek taraflar nezdinde gerekse uluslararası arenada, İslam dünyası bünyesinde siyasi ve diplomatik çalışmaları en üst düzeyde yaptığına işaret edilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"Türkiye, İsrail'in saldırıları başladıktan sonra Gazze'ye oradaki halkının yardımına koşarak, başta gıda, sağlık, tıbbi yardım ve binlerce hasta tahliyesi olmak üzere, gemilerle ve uçaklarla on binlerce ton yardımları ulaştırmış ve bu alanda dünyada en önde gelen iki ülkeden biri konumunda olmuştur. Bununla beraber, İsrail, uluslararası hukuku alenen çiğnemeye devam etmekte, uluslararası camianın sayısız siyasi ve hukuki ateşkes ve kesintisiz insani yardım sağlama çağrılarını yok saymaktadır."
BM kararları hatırlatıldı
Açıklamada, İsrail'in bugüne kadar uluslararası hukukun ve düzenin temel yapıtaşları olan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, BM Genel Kurulu, BM İnsan Hakları Konseyi ve Uluslararası Adalet Divanının bu yönde aldığı hiçbir kararı uygulamadığına dikkati çekilerek, söz konusu kararlar şöyle sıralandı:
"BM Güvenlik Konseyinin 2728, 2720 ve 2712 sayılı kararları, BM Genel Kurulunun ES-10/21 ve ES-10/22 sayılı kararları, BM İnsan Hakları Konseyinin A/HRC55/L.30 sayılı kararı, Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanının İsrail aleyhinde soykırım sözleşmesini ihlal iddiasıyla açılan dava kapsamında aldığı 26 Ocak ve 28 Mart 2024 tarihli ihtiyati tedbir kararları."
Açıklamada, söz konusu kararların İsrail'e açık biçimde ateşkese varması ve BM ile tam işbirliği içinde, Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere ihtiyaç duydukları tıbbi malzeme ve sağlık hizmetleri dahil olmak üzere tüm temel insani yardımların kesintisiz şekilde sağlanmasına izin vermesi yükümlülüğü getirdiğinin altı çizildi.
Kısıtlama kararı bugünden itibaren geçerli
Özellikle BM Güvenlik Konseyi ve Uluslararası Adalet Divanının söz konusu kararlarının hukuken bağlayıcı olduğu vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Türkiye, tüm bu kararların uygulanmasının takipçisi olacağını defaatle açıkladı. Bu doğrultuda, Türkiye, 9 Nisan 2024'ten itibaren, ilk aşamada belirtilen ürün grupları altında yer alan ürünlerin İsrail'e ihracatını kısıtlama kararı almış bulunmaktadır. Bu kararın gerekleri Ticaret Bakanlığı tarafından derhal yürütülecektir. Bu karar, İsrail, uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, Gazze'de derhal ateşkes ilan edene ve Gazze Şeridi'ne yeterli miktarda ve kesintisiz insani yardım akışına izin verinceye kadar yürürlükte kalacaktır."
"Askeri ürün satışına izin verilmemiştir ve verilmemektedir"
Açıklamada, Filistin'e yönelik destek mesajları da yer aldı.
İsrail'e askeri ürün satışı yapılmadığı bildirilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Esasen, çok önceden bu yana, İsrail'e askeri amaçla kullanılabilecek herhangi bir ürün veya hizmetin satışına ülkemizce izin verilmemiştir ve verilmemektedir. Gazze Şeridi'nde gelinen vahim aşama çerçevesinde, uluslararası camianın tüm üyelerine çağrımız, İsrail'in uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerine uymasını teminen, üzerine düşenleri yerine getirmeleridir. Türkiye Cumhuriyeti devleti ve halkı olarak, bugüne kadar olduğu gibi Filistin'in ve halkının yanında yer almaya ve desteklemeye devam edeceğiz."
Kısıtlama listesinde 54 ürün grubu bulunuyor
Ticaret Bakanlığı'nın İsrail'e yönelik ihracat kısıtlaması kararı aldığı ürün grupları şunlar:
1- Alüminyum profiller
2- Alüminyum teller
3- Boyalar
4- Bakır profiller, çubuklar ve teller
5- Beton mikserleri
6- Çelik borular ve bağlantı parçaları
7- Çelik filmaşin
8- Çelik kaplar ve depolar
9- Çelik köprü aksamı
10- Çelik kuleler
11- Çelik profiller
12- Çimento
13- Çimentodan, betondan veya suni taştan inşaat için bloklar ve levhalar
14- Demir çelikten tüm inşaat malzemeleri
15- Demir-çelik tüm teller
16- Ekskavatörler
17- Elektrik kabloları
18- Elektrik panolar
19- Fayanslar
20- Fiberoptik kablolar ve elektrik iletkenleri
21- Forkliftler
22- Granit
23- Halat ve kablolar
24- Hırdavat ürünleri
25- Hidrolik yağlar
26- İnşaat demiri
27- İnşaat makinaları
28- İnşaat yalıtım malzemeleri
29- İnşaatta kullanılan camlar
30- Kimyasal bileşikler
31- Kimyasal gübreler
32- Klinker
33- Kovalar, kepçeler, kürekler, kıskaçlar ve kancalar
34- Kükürt
35- Madeni yağlar
36- Makaralı zincirler
37- Mermer
38- Metal işleme makinaları
39- Metallerin işlenmesinde kullanılan kimyasallar
40- Mineral gübreler
41- Motor yağları
42- Paletler
43- Plastik borular
44- Sandviç paneller
45- Seramikler
46- Solvent boyalar
47- Tel çekme makinaları
48- Testere makinaları
49- Tuğlalar
50- Uçak benzini ve jet yakıtı
51- Vernikler
52- Vinçler
53- Yapıştırıcılar ve tutkallar
54- Yassı çelik ürünleri