Hazar doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak TANAP Projesi’nden Türkiye’nin elde edeceği yıllık gelir 4 milyar dolar olacak. Türk müteahhitlerin de yer alma ihtimali olan proje ile Türkiye gazı da ucuza mal edecek..
Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP), Türkiye’yi bölgenin en önemli enerji oyuncusu yapacak. Yalnızca TANAP’ın transferinin sağlayan Türkiye projeden yılda 4 milyar dolar kazanacak, ayrıca doğalgaz alım fiyatının aşağı düşmesi nedeniyle vatandaş ucuz doğalgaza kavuşacak. Hazar Bölgesi ile ilgili özgün araştırmalar üreten ve bölgenin dünyada önemli bir merkeze dönüşme sürecinde aktif bir rol alan Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) önceki gün Güney Gaz Koridoru, TANAP, TAP ve bölge ülkeleri arasındaki enerji politikaları konularının masaya yatırıldığı bir basın toplantısı düzenledi.
Proje maliyeti 10 milyar dolar
Toplantıda konuşan HASEN Bilim ve Uzmanlar Kurulu Başkanı Bülent Aras, TANAP’ın gerçekleşmesiyle, Türkiye’nin enerjiye olan bağımlılığının önemli oranda azalacağı ve Hazar ve Orta Doğu doğalgazının Avrupa’ya nakli ve Avrupa enerji arz güvenliği noktasında çok kilit bir rol üstleneceğini söyledi.
TAP ve TANAP projelerini önemine değinen Aras “Şu anda projelerin finans modelleri üzerinde çalışılıyor. TANAP’ın 10 milyar dolarlık bir maliyeti söz konusu. Güney Gaz Koridoru’nun maliyeti toplamda 50 milyar dolar civarında. TANAP projesinde Türkiye’nin projedeki ortaklığı yüzde 20, Azerbaycan’ın ise yüzde 80 oranında. Hepsinden önemlisi Avrupa’ya gidecek yeni bir enerji hattının Türkiye üzerinden geçmesi. Bölgede yeni enerji aktörleri ortaya çıkıyor” dedi. Türkiye’nin bugün İran’da aldığı doğalgaz fiyatının 570 dolar/ metreküp, Rusya’dan aldığı doğalgaz fiyatının 500 dolar/metreküp olduğunu belirten HASEN Enerji ve Ekonomi Merkezi uzmanı Efgan Niftiyev “Şu an Türkiye Azerbaycan’dan doğalgazı 380 dolar/metreküp fiyatlaması ile alıyor. Bu rakam projenin hayata geçmesi ile birlikte daha aşağı düşecektir. O günkü konjonktüre göre bugün fiyat vermek doğru olmaz ancak fiyatın aşağı olacağı kesin” dedi.
Türk müteahhitlerin şansı var!
Bülent Aras Türkiye’nin bu projeden 4 milyar dolar gelir sağlayacağını da belirterek “Bu iş doğrudan inşaat sektörüne de katkıda bulunacak. Türk müteahhitlerin projede yer alması olası bir durum. Kredi bulmaları konusunda Türk Eximbank’tan destek alacaklardır. Bu olmasa bile yurt dışından rahatlıkla bu proje için kredi sağlayabilirler” diye konuştu. Toplantıda konuşan HASEN Akademik İşler Koordinatörü Emin Akhundzada da “1994 senesine asrın anlaşmasına dönersek 13 petrol şirketi birlikte bir anlaşma yaptı. Bunun akabinde çıkarılan petrollerin Avrupa’ya taşınması söz konusuydu. 1998’de yapılan Bakü-Tiflis-Ceylan Petrol Boru Hattı ile temelleri atıldı. Güney enerji koridorunun birinci fazı bu hattı oluşturmaktı ve her türlü zorluklara rağmen başarıldı. O zamanlar fizibilite tartışmaları vardı. Bu Türkiye’nin elini büyük ölçüde güçlendirmiş oldu. Çünkü Türkiye petrolün yanısıra doğalgaz nakli konusunda da bölgenin ‘hub’ olmak istiyor. Bu noktada BTC botu hattı Türkiye için önemli bir referans kaynağı olmakta” dedi.