Fatih Üniversitesi Sanat Topluluğu tarafından sahnelenen ’Cinnet-i Tercih’ adlı oyun, Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) adaylarının üniversite ve bölüm tercihinde ailelerinden gördükleri baskıyı konu alıyor.
150 defa perdelenen oyun, Ali’nin bölüm tercihinde yakınlarından aldığı fikirlere, aile ve akrabalarından gördüğü baskıya temas ediyor. Alper Aykut Yayla tarafından yazılan, yönetilen oyunu lise ve dershane öğrencilerinin ilgi odağı.
Mizahi oyunun serüvenini Alper Aykut Yayla şöyle anlatıyor:
“2007’de öğrenciyken yazdık. Psikolojik danışma merkezi, okulumuza gelen arkadaşlara mizahi yönü ağır basan bir skeç hazırlasak nasıl olur demişti. Biz de sınav dönemi tecrübelerimizden yararlanarak böyle bir senaryo yazma kararı aldık. İlk yazdığımızda komedi amaçlıydı ama zamanla rehberlik yönünün ağır basması gerektiğini düşündük. Toplumun uç noktalarını bir araya getirdik. Bir insanın hayatında bu kadar renkli karakterlerin hepsi olmayabilir ancak birinden biri muhakkak ki vardır.”
Senaryoyu ekip arkadaşları ile genişlettiğini aktaran Yayla; “İlk başta 2 dakikalık bir skeçti. Daha sonra olumlu tepkiler alınca 2010’da 90 dakikalık tam metnimizi ortaya koyduk. Metni dönem dönem yeniliyoruz. Toplumsal olayları, medyada yer alan önemli haberleri oyunumuza ekliyoruz böylece güncelliğimizi koruyoruz.” diyor.
Oyunda kafası karışık olan sadece Ali değil; arkadaşları da meslekler veya okullar hakkında malumat edinmeden tercih yapıyor. Aslı Nur Yayla’nın canlandırdığı Rezalet adlı öğrenci karakteri de bu sorunlarla boğuşanlardan biri. Aslı Nur Yayla, kendi hayatında da bu tarz gelgitleri tecrübe ettiğini vurgulayarak, “Toplumsal baskıdan dolayı dilemediğimiz bölümleri seçiyoruz. Ben İşletme mezunuyum, ailem öğretmen olmamı talep etmişti. Durumun ilginç yanı meslek hayatıma tiyatro alanında devam ediyorum. Kimi mesleklere karşı önyargılar devam ediyor. Şuan meslek seçecek olan öğrenciler çevrelerinden gelen seslere kulaklarını tıkamasınlar ama en sonunda yeti ve temennileri doğrultusunda hareket etsinler.” ifadelerini kullanıyor.
Binlerce öğrencinin yarıştığı sınavda motivasyon çok önemli. Öğrencilerin bu kritik döneminde hem ailelerinin hem öğretmenlerinin sorumlulukları büyük. Oyunculardan Osman Sarı, bu aşamada Türkiye’de gelişmelerin görmezden gelinemeyeceğini söylese de hala eksiklikler olduğundan söz ediyor; “ Meslek seçiminde toplum ve ailenin müdahalesi zamanla atlatılır. Ancak öğrencilerin kafasında büyük bir soru işareti var. Okullar ve bölümler hakkında bilgiye sahip değiller, yeteneklerini keşfetmeleri gerekir. Burada en çok yardımcı olabilecek kişiler ise kuşkusuz eğitimcilerdir.” diyor.
Pedagog Abdulrezzak Çil, oyunun abartılı yanları olsa da iyi sahnelendiğini aktarıyor. Ayrıca sınav dönemi içerisinde olan öğrenci ve yakınlarına; “Aileler meslek seçimlerini çocuklarını iyi tanıyarak onların sevdikleri ve ömür boyu yapacakları meslekleri seçmelerine imkan tanınmalıdır. Çevre baskısı her zaman olacaktır onu realize etmek ve gerçeklerden hareketle dikkate alarak değerlendirmek gerekir. Bu da biraz meslekler hakkında bilgi edinmekle alakalıdır. Bu baskıları realize etmek ve anlamlı hale getirmek için ailelerin rehberlik uzmanları ile el ele vererek meslek seçmeliler.” önerilerinde bulunuyor. Çil, şöyle devam ediyor:
“Haftasonu yapılacak LYS ile tüm emekler noktalanacak. Öğrenciler sınava girmekte uzmanlaştı gibi. Ama bu söyleyeceklerim en çok bilindiği sanılan ama en çok unutulan bilgilerdir. Son hafta çok önemli öğrencinin stresli ortamlardan uzak durması, yediklerine içtiklerine dikkat etmesi, uykularına dikkat etmesi gerekiyor. En önemlisi manevi yardım ki bu konuda öğretmenler ve ailelerin görevi büyük.”
CİHAN