Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre 2012’de en fazla ihracat yapan firma, 5 milyar 42 milyon dolar ile Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) oldu. Onu 3 milyar 198 milyon dolar ile Ford, 3 milyar 152 milyon dolar ile Renault takip etti.


TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, geçen sene en fazla ihracat yapan ilk 1.000 firmaya dair detayları açıkladı. Mehmet Büyükekşi, Türkiye ihracatının yüzde 57,9’unu ilk 1.000’de yer alan firmaların karşıladığını bildirdi. Büyükekşi, “Bunların ihracatı 2011’e oranla yüzde 1 arttı. Onları bir yana bırakın diğer firmaların ihracatında daha önemli artış olduğunu görüyoruz. Bu trend ihracatın tabana yayıldığının işaretidir. ” dedi.

Büyükekşi, 1.000 firmanın toplam 88,2 milyar dolar ihracat yaptığını duyururken de “Toplam ihracatın yüzde 49,4’ünü ilk 500, yüzde 8,5’ini ikinci 500 ve yüzde 42,1 bölümünü ise diğer ihracatçı firmalar karşılıyor.” dedi.

TİM, 2023 hedeflerine bağlı olarak firmaların ihracat miktarına büyük önem veriyor. 2012’de 1 milyar dolar sınırını 12 firma aştı. Büyükekşi, 9 firmanın da bu rakama çok yakın ihracat yaptığına temas ederek, “Sektörel ve bölgesel anlamda 1 milyar doları önemli görüyoruz. 12 firmamızın 1 milyar doları bulan ve aşan ihracat yaptığına tanık oluyoruz. Bu rakam mühim. 2023 hedefimiz 50 firmamızın senede 1 milyar dolar ihracat barajını geçmesi. 1 milyar dolar sınırına yakın 9 firmamız ile 29 diğer firmamızın da bu değeri aşması ile 10 sene içinde 50 firmamızı 1 milyar dolar ihracatın üzerine çıkarmayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.


TİM verilerine göre ilk 1.000 ihracatçının yüzde 67,9’unu üreticiler teşkil etti. İhracatın yüzde 86,6’sı sanayi ürünlerinden, yüzde 11,6’sı tarım ürünleri ve yüzde 1,8’i madencilik ürünlerinden oluştu. 2011’e oranla sanayi ve tarım ürünlerinde yüzde 1 oranında artış görüldü. Firmaların sektörel dağılımına bakıldığında ise en büyük payı yüzde 19,7 ile otomotiv endüstrisi aldı.

İlk 1.000’e giyim sektörü 158 firma soktu. Ardından 113 firma ile çelik, 92 firma ile kimyevi maddeler ve mamülleri sektörü geldi. Ülkeler temel alındığında ihracatta en büyük payı yüzde 9,8 ile Almanya elde etti. Onu yüzde 6,8 ile İngiltere, yüzde 6,5 ile Irak ve yüzde 5,4 ile İtalya izledi.


İlk 1.000 ihracatçı içinde 595 firma ile Marmara birinci, 123 firma ile Ege ikinci, 89 firma ile İç Anadolu üçüncü, 81 firma ile Güneydoğu Anadolu dördüncü, 66 firma ile Akdeniz beşinci oldu.

İllere göre ilk 1.000’de bulunan firma dağılımı incelendiğinde İstanbul, 464 firma ile ilk sırayı aldı. İstanbul’u 71 firma ile Gaziantep, 61 firma ile İzmir, 56 firma ile Kocaeli, 44 firma ile Bursa takip etti.

Rakamlara bakıldığında İstanbul 38,9 milyar dolar; Kocaeli 11,8 milyar dolar, Bursa 6,3 milyar dolar dış satım yaptı.


İlk 500’e giren ihracatçı firmaların ortalama karlılığı 6,35, ikinci 500’de 5,82’ye tekabül etti. Karlılık oranları 2011’e oranla ortalama 1 puan artmasına rağmen 2009 ve 2010’un gerisinde kaldı. Bu sonuç, eğilim anketlerinde firmaların en büyük sorun olarak gördüğü karlılığın daralması durumu ile örtüştü.

2011’de toplam 381 bin olan ilk 1.000 firmanın istihdam sayısı, 2012’de yüzde 16 artışla 442 bine çıktı. Firmalar, geçen sene ek 61 bin istihdam yarattı.

CİHAN