Ankara

Türkiye-Ukrayna Yuvarlak Masa Toplantısı, Bakan Bolat, Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yulia Sviridenko, Ukrayna Tarım Politikaları ve Gıda Bakanı Vitaliy Koval ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun katılımıyla TOBB Kabul Salonu'nda gerçekleştirildi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat burada yaptığı konuşmada, Ukrayna ile yoğun temasların işbirliğini daha ileriye taşıyacağını söyledi.

İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin her geçen gün arttığına dikkati çeken Bolat, Türkiye'nin Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne, bağımsızlığına, egemenliğine her platformda destek verdiğini ve vermeye devam edeceğini bildirdi.

Bolat, 2022 yılında imzalanan Karadeniz Tahıl Girişimi Anlaşması ile Türkiye'nin Ukrayna'yı dünyaya bağladığını ifade ederek, şöyle konuştu:

"Savaşın getirdiği şartlardan ekonomik ilişkilerimizin en az zararı görmesi için çalışmalarımızı titizlikle sürdürüyoruz. Savaş şartlarına rağmen Türkiye ile Ukrayna ikili ticaret hacmini geçen yıl 6,2 milyar dolarla kapattık. Şubat 2022'de imzalanan Türkiye-Ukrayna Serbest Ticaret Anlaşması'nın kısa sürede yürürlüğe gireceğini ümit ediyoruz. Türkiye olarak biz iç onay süreçlerimizi tamamladık. Komşu ülke Ukrayna'nın iç onay süreçlerinin tamamlanmasıyla anlaşma yürürlüğe girmiş olacak. Serbest Ticaret Anlaşması ile beraber Türkiye ve Ukrayna karşılıklı ticaretinin çok kısa sürede 10 milyar dolarlık bir hacme ulaşacağına inanıyoruz."

"Türkiye'nin Ukrayna'da 3,5 milyar dolarlık yatırımı bulunuyor"

İki ülke arasındaki karşılıklı yatırımların önemine değinen Bolat, "Türkiye'nin Ukrayna'da yaklaşık 3,5 milyar dolarlık yatırımı, Ukrayna'nın da ülkemizde yaklaşık 16 milyon dolarlık yatırımları bulunuyor." bilgisini verdi.

Bolat, müteahhitlik sektörünün de her iki ülkenin ekonomik ilişkilerinin temelini oluşturduğunu belirterek, Türk firmalarının dünya çapında 540 milyar dolarlık 12 bin 450 projeyi başarıyla tamamladığını vurguladı.

Türk müteahhitlerinin Ukrayna'nın bağımsızlığını kazandıktan sonra ülkenin inşasında öncü rol üstlendiğini anımsatan Bolat, sektörün yaklaşık 10 milyar dolarlık 329 projeye imza attığını bildirdi.

Bolat, Ukrayna'nın alt ve üstyapısının yeniden inşasında Türk şirketlerinin her türlü desteği vermeye hazır olduğunu dile getirerek, "Şirketlerimizin tecrübeleriyle savaş sonrası dönemde Ukrayna'nın yeniden imarı için elimizden gelen bütün gayreti göstereceğiz." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye-Ukrayna Yeniden İnşa Görev Gücü'nün geçen yıl İstanbul'da kurulduğunu hatırlatan Bolat, görev gücünün ilk toplantısının bu yılın mart ayında Kiev'de gerçekleştirileceğini ifade etti.

Bolat, Avrupa Birliği (AB) tarafından Ukrayna'nın yeniden inşası için oluşturulan yaklaşık 50 milyar avroluk fonda Türkiye'nin yer alması konusunda AB nezdinde girişimleri sürdürdüklerini de sözlerine ekledi.

Toplantıya katılan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ile Ukrayna arasındaki işbirliğinin Ukrayna'nın bağımsızlığını kazanmasından bu yana gelişerek devam ettiğini söyledi.

İki ülkenin liderleri arasında çok iyi ilişkiler olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, iş dünyası olarak Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü, bağımsızlığını ve egemenliğini desteklediklerini belirtti.

"STA'nın kısa sürede Ukrayna'da da onaylanmasını umuyoruz"

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu da Eylül 2022'de, Lviv'de, Türkiye'den ve Ukrayna'dan geniş firma katılımıyla, iş forumu gerçekleştirdiklerini anımsatarak, savaşın sona erdirilmesi ve Tahıl Koridoru Anlaşması için çaba sarf ettiklerini bildirdi.

İş dünyasının Ukrayna'dan hiçbir zaman ayrılmadığını dile getiren Hisarcıklıoğlu, bundan sonra da, başta insani yardım olmak üzere, katkı sağlamaya ve ortaklıkları geliştirmeye devam etmek istediklerini ifade etti.

Hisarcıklıoğlu, Ukrayna'nın yeniden imarı için de gereken desteği vermeyi sürdüreceklerine işaret ederek, "Ukrayna ile serbest ticaret anlaşması (STA) imzalandı, Türkiye'de onay süreci tamamlandı. Kısa süre içinde Ukrayna'da da onaylanmasını umuyoruz. Anlaşma yürürlüğe girince, ticari ilişkilerde daha sağlam bir zemine kavuşmuş olacağız. O zaman, 10 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine daha rahat ulaşabileceğiz." dedi.

Ukrayna'da 700 civarında Türk firmasının faaliyet gösterdiğini belirten Hisarcıklıoğlu, bu firmaların Ukrayna'da 3,5 milyar dolarlık yatırımlarının olduğunu söyledi.

"Polonya-Ukrayna gümrüklerinde fiziki yapıya katkı vermek isteriz"

Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin Ukrayna'da özellikle müteahhitlik konusundaki başarısına dikkati çekerek, bu ülkede toplam değeri 10 milyar doları bulan 300'ü aşkın projede Türk müteahhitlerinin imzasının bulunduğunun altını çizdi.

Türk iş dünyasının, Ukrayna'nın yeniden inşa sürecine müteahhitlik ve müşavirlik sektörlerine ilave olarak, somut projelerle katkı sağlamak istediğini anlatan Hisarcıklıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:

"Kara gümrük kapılarının modernizasyonunda deneyimimiz var. Türkiye'nin ihracatında önemli rolü olan kara sınır kapılarının hizmet şartlarını iyileştirerek, hizmet kapasitesini artıran modernizasyon projeleri uyguluyoruz. Özellikle Polonya-Ukrayna gümrüklerinde fiziki yapı maalesef yetersiz, bu konuda her türlü katkıyı vermek isteriz. Türkiye'deki, otoyol, köprü ve hastane gibi inşaat projelerindeki kamu-özel ortaklık deneyimimizi Ukrayna'ya da aktarmak isteriz. Tarımsal ürünlerin sağlıklı şartlarda depolanması ve piyasaya sunulması sürecinde önemli bir rol oynayan lisanslı depo deneyimimizi de Ukrayna'ya taşımak isteriz."

Toplantıya katılan Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yulia Sviridenko, Türkiye'nin, ihtiyaç duyduğu zaman ülkesinin yanında olduğunu ve insani yardımlardan Tahıl Koridoru'na kadar birçok alanda destek sağladığını söyledi.

Savaşa rağmen iki ülke arasındaki ekonomik ortaklığın güçlü şekilde devam ettiğini bildiren Sviridenko, tahıl ve demir çelik ihracatının kendileri için önemli olduğunu anlattı.

"Bayraktar bizim çocuklarımız tarafından bile bilinen bir marka"

Sviridenko, Türk şirketlerinin önemini dile getirerek, "Örneğin Bayraktar, bizim çocuklarımız tarafından bile bilinen bir marka. Türk şirketleri bizim için önemli ve stratejik ortak. Umuyoruz ki Ukrayna'nın yeniden toparlanması ve inşasında da büyük rol oynayacaksınız." dedi.

Son 3 yıl içinde savaşa rağmen ülkelerindeki üretimin sürdüğünü aktaran Sviridenko, Türk şirketlerinin de bu dönemde ülkeden gitmeyerek çalışmalarını devam ettirdiğini bildirdi.

Sviridenko, Ukrayna'nın lityum, titanyum, uranyum ve mangenez gibi kritik kaynakları olduğunu, bu hammaddelerin işlenmesine de yatırım yapmak istediklerini söyledi.

Savunma sanayisinin geçen yıl 6 kat büyüdüğünü belirten Sviridenko, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Her bir yatırımcının hakları için sonuna kadar savaşacağız. Dünya Bankasına göre 500 milyar dolarlık bir zarar ve kayıp söz konusu. Dolayısıyla Ukrayna'nın çok büyük yatırıma ihtiyacı var, Türk şirketlerinin bu toparlanma ve yeniden yapılanma konularında fırsatı bulunuyor. Sizin uzmanlığınız, mühendislik bilgileriniz ve tecrübenizden faydalanabileceğimizi düşünüyoruz."

"Türk şirketlerini işbirliğine davet etmek istiyorum"

Ukrayna Tarım Politikaları ve Gıda Bakanı Vitaliy Koval da Türk ve Ukraynalı şirketlerin ülkesinde birlikte çalıştığını aktararak, Türkiye'nin en büyük 4. ticaret ve zirai ürün ortağı olduğunu ifade etti.

Ülkesindeki çiftçilerin asker olarak görev yapmasına rağmen tarım sektöründe istikrarlı şekilde üretimi devam ettirdiklerini belirten Koval, şunları kaydetti:

"Türk şirketlerini işbirliğine davet etmek istiyorum, kesinlikle yapabileceğimiz çok fazla şey var. Bilhassa tarımda, zirai ürünlerin işlenmesinde sizin pazar bilgileriniz, finansmana erişiminiz, teknolojileriniz ve deneyimlerinizden istifade ederek çok iyi ortaklıklar kurabiliriz. Sebze üretimini artırma konusunda çok ciddi potansiyelimiz var. Şu anda Ukrayna'nın sebze ithalatı 500 milyon dolar civarında, bunun büyük kısmı Türkiye'den geliyor. Biz de tahılın işlenmesi, un haline getirilmesi gibi konularda çok şey yapabiliriz. Bu üretimler de artıyor. Siz de Ukrayna'yla ortaklık içerisinde bunun büyütülmesine destek olabilirsiniz."

AA